Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
2.HISTORIABADAŃORAZAKTUALNYSTANWIEDZY
.
fazaIV–nieliniowościwszystkichcharakterystykodkształcenia,świadcząca
ozaawansowanymprocesiestabilnejpropagacjimikroszczelin;
.
fazaV–nieliniowościwszystkichcharakterystyknaprężenie–odkształcenie
iznacznegowzrostuobjętościpróbki;następujeniestabilnapropagacjaspę-
kań,coprowadzidozniszczeniastrukturyskały,anaprężenieosiągawartości
maksymalne.
Poszczególnefazyodkształceńwyznaczajągraniczne,progowewielkości
naprężeń:
.
s
I/II
–granicakompakcji;
.
s
II/III
–granicadylatancjiwzględnej(mikrodylatancji),początekrozwoju
inicjalnegopękania(pękaniestabilne);
.
s
III/IV
–granicaliniowościodkształceńosiowych(pękaniestabilne);
.
s
IV/V
–granicadylatancjiwłaściwej(makrodylatancja–pękanieniestabilne);
.
s
cr
–osiągnięciemaksymalnejwartościnaprężenia,poktórymnastępująfazy
pękaniapozniszczeniowego.
Wyznaczonenapodstawiedylatancyjnegomodeludeformacjiwartościna-
prężeniadlaprogówdylatancjiwzględnejiwłaściwejsąswoistymicechamima-
teriałowymi.Zbadań(Braceiin.,1966;Scholz,1968;Boreckiiin.,1981,
Kwaśniewski1986a,b)wynika,żewartościprogudylatancjiwzględnejmieszczą
sięwprzedziale0,3–0,6naprężeniakrytycznego,awartośćprogudylatancji
właściwejwprzedziale0,6–0,98naprężeniakrytycznego.Przedstawionefazy
deformacjinawiązujątakżedowydzieleńpodanychprzezMartinaiSimmonsa
(1992)narysunku2.2.
WawersikiFairhurst(1970)nawznoszącejkrzywejnaprężenie–odkształce-
niewydzielilitrzyfazy:zaciskaniaporówiszczelin,sprężystąorazzmniejszania
kątanachyleniasiecznejdocharakterystykinaprężenie–odkształcenie.Trzyfazy
deformacji:„dociskania”(zamykaniaporówiszczelin),odkształceńliniowych
ipękaniawyróżniłrównieżKertesz(1979),azkoleipięćfazdeformacji,obej-
mującychtakżeetappozniszczeniowy:zaciskania,odkształceńsprężystych,
sprężystychilepko-sprężystych,niszczeniaorazprzemieszczeńpozniszczeniu
wydzieliłPacher(1970).
Istotneznaczenieścieżekobciążania(przebieguobciążeniawfunkcjiczasu)
dlaanalizyprocesupękaniazjednoczesnymuwzględnieniemkolejnychfazde-
formacjipodkreślawielubadaczy,np.Dietze(1958),Gustkiewicz(1975)oraz
Thiel(1980).
Poprawneustaleniegranicfazdeformacjijestbardzoistotnedlawłaściwego
wyznaczaniaparametrówsprężystości.Wpraktycegeomechanicznejpodstawo-
wymiparametramisprężystościsąmodułYounga(E)iwspółczynnikPoissona
(u).Zewzględunahisterezęsprężystą,jakąwykazująskałyzwięzłe,Kidybiński
(1982)rozróżniamodułsprężystościdlaprzedziałuodkształceńodwracalnych
orazmodułodkształceniadlacałkowitychodkształceńpróbkiprzydanymna-
prężeniu(rys.2.3).Wartościobumodułówmogąbyćrównieżwyznaczanejako
siecznelubstycznedoodpowiedniegoodcinkakrzywejnaprężenie–odkształce-