Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
InstytutBadańSprawNarodowościowychwWarszawiejakomodelowy…
21
Rok1930przyniósłlicznespotkaniaikonferencjeprzedstawicieliIBSN
zprzedstawicielamiżydowskichsfergospodarczych,wtrakciektórychustalono
podstawowekryteriabadańnadpołożeniemekonomicznymludnościżydow-
skiejwPolsce20.Wtymcelupostanowionopowołaćodrębnykomitet,którynie
tylkozewzględunaprowadzeniebadań,aleiprzyszłeopracowywaniekonkret-
nychpostulatóworazstaraniesięoichurzeczywistnienie,zostałzorganizowany
pozaInstytutem.WtensposóbpowstałKomitetdlaZbadaniaPotrzebGospodar-
czychLudnościŻydowskiejwPolsce(dalej:KdZPGLŻP).Mimoprzeprowadzo-
negoinstytucjonalnegopodziałuKomitetmiałkorzystaćzpomocytechnicznej
BiuraInstytutu21.PracaKomitetuwedługwstępnychzałożeńmiałaiśćwkilku
kierunkach.Popierwsze,chcianowzmocnieniaistniejącychjużwarsztatówpra-
cynależącychdoludnościżydowskiej,podrugiemianonauwadzetworzeniedla
niejnowychgałęziwytwórczościizarobkowania.Wcelurealizacjitakambit-
nychzamierzeńnależałostworzyćkompleksowyplanpracyKomitetunawiele
lat.WceluszybszegoopracowaniazagadnieniapowołanowramachKdZPGLŻP
komisje.Byłyto:1)KomisjaKredytowa,2)KomisjaDrobnegoPrzemysłuiRze-
miosła,3)KomisjaSzkolnictwaZawodowego,4)KomisjaHandlowa,oraz5)Ko-
misjaEmigracyjna.Spośródwyżejwymienionychnajprężniejdziałałapowo-
łanadożycia13marca1936rokuKomisjaEmigracyjna22,którarozwijałaswą
aktywnośćwmomencie,gdypozostałestrukturyKdZPGLŻPwzasadziezawie-
siłyjużswojądziałalność.Komórkataściślewspółpracowałazfunkcjonującym
przyIBSNWydziałemPopulacyjno-Migracyjnym,któryzczasemprzejąłjej
zadania.Wroku1937urywająsięwszelkiedoniesienianatematdziałalności
KomitetudlaZbadaniaPotrzebGospodarczychLudnościŻydowskiejwPolsce,
jakiistniejącejprzynimKomisjiEmigracyjnej.Fakttenwyraźniewskazujena
radykalneprzewartościowaniezainteresowańwładzpaństwowychwstosunku
dokwestiinarodowościowych,którenastąpiłopo1935roku.
NaczeleSekcjiSprawMniejszościowychnaTerenieMiędzynarodowymjako
przewodniczącystanąłprof.MarceliHandelsman23orazpełniącyfunkcjęsekre-
tarzaStanisławPaprocki.Składczłonkowskirekrutowałsięzprzedstawicielipol-
skichinstytucjidziałającychwzakresiewyznaczonymnazwąsekcji.Reprezen-
towanebyłytumiędzyinnymi:FederacjaPolskichStowarzyszeńLigiNarodów,
UniaMiędzyparlamentarna,PolskieTowarzystwoPrzyjaciółPokoju,Towarzy-
stwoPrawaMiędzynarodowego.Podczaspierwszychspotkańwramachnowo
powstałejsekcjiustalonopriorytety,którymimianosiękierowaćwprzyszłej
działalności.Byłyto:nwypracowywaniepozytywnychzasad,wedługktórych
winnybyćrozwiązywanezagadnieniadotyczącemniejszościnarodowych,oraz
20ZInstytutuBadańSprawNarodowościowych,nSN”
,III-IV.1930,nr2,s.316.
21ZInstytutuBadańSprawNarodowościowych,nSN”
,IV-VI1933,nr2-3,s.299.
22AAN,MSZ,sygn.2288,mfilmB-18491,DepartamentPolityczno-Ekonomiczny,WOM
(P.I.),KdZPGLŻP
.Raporty,korespondencja,druki(1936),s.48-53.
23ZInstytutuBadańSprawNarodowościowych,WalneZebranieczłonkówrzeczywistych
Instytutu,nSN”
,IX-X1928,nr5,s.621;ZInstytutuBadańSprawNarodowościowych,nSN”
,
III-IV1930,nr2,s.316;ZInstytutuBadańSprawNarodowościowych,nSN”
,IV-V1931,
nr2-3,s.342.
