Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
RozdziałI.Przedmiotbadań
Europejskiej.Jesttoproblematykawieloaspektowa,złożonaiobszerna.Należądo
niejzarównozagadnieniadotyczącepodstaw,funkcjiizakresuodpowiedzialno-
ści,jakiprzesłanekumożliwiającychdochodzenieroszczeńprzedsądamikrajo-
wymiimiędzynarodowymi.Problemyśrodowiskowemająobiektywniewymiar
zewnętrzny,awprzypadkunastępstwzmianklimatycznychtakżeglobalny,ijako
takiewymagająpodejściazintegrowanegoiwspółpracypaństwwceluichroz-
wiązywania.Ztegowzględupierwszączęśćrozważańpoświęconorozwijającemu
sięprawuklimatycznemu.Głównahipoteza,którazostałazweryfikowanawtej
częścibadań,jestnastępująca:klimatstanowielementśrodowiskarozumianego
jakodobrowspólne.
Rozważająckwestięodpowiedzialnościzaszkodyspowodowanenegatywny-
minastępstwamizmianklimatycznych,należydostrzectrzypotencjalnegrupy
sprawców:UnięEuropejskąjakoorganizacjęmiędzynarodową,państwajako
członkówUniiorazstronykonwencjimiędzynarodowych,atakżepodmiotypry-
watnejakoemitentówgazówcieplarnianych.Wchwiliobecnejniemajednego
aktuprawnego,którystanowiłbysamodzielnąibezpośredniąpodstawędlaklima-
tycznejskargiodszkodowawczej.Nieistniejetakżeuniwersalnyzbiórreguł,które
możnabyłobyzastosowaćwsytuacjipowstaniaszkodyklimatycznej.Wzwiązku
ztymwniniejszejrozprawiepodjętopróbęstworzeniamodeluodpowiedzialno-
ściodszkodowawczejzaszkodyklimatyczne.Wramachposzukiwaniawspólnego
mianownikadlasprawklimatycznychpoddanoanaliziewkolejnejczęścipracy
zagadnienieprawnomiędzynarodowejodpowiedzialnościzaszkodywśrodowi-
sku.Hipotezą,którawymagazweryfikowaniawtejczęścirozważań,jestpowiąza-
nienormatywnychnastępstwzmianklimatycznychzproblematykąochronypraw
człowieka7.JakwskazujeOrganizacjaNarodówZjednoczonych,zmianyklima-
tustwarzająbezpośrednieidalekoidącezagrożeniedlaludzinacałymświecie
iuniemożliwiająpełnekorzystaniezprawczłowieka,awszczególnościnegatyw-
niewpływająnarealizacjęprawadożycia,prawadojedzeniaiwodyorazpra-
wadozdrowegośrodowiska8.Uznanieczłowiekazaadresataprawiobowiązków
wochronieśrodowiskaprzenosirozważanianagruntochronyprawpodstawo-
wych,gwarantowanejprzezprawounijnenamocyart.6TraktatuoUniiEuro-
pejskiejorazKartyPrawPodstawowychUE.Ukierunkowanieochronyklimatu
naczłowiekaodzwierciedlastanowiskotzw.antropocentrycznejochronyśrodo-
wiska.Prawempodstawowymjestnietylkogodnośćosobyludzkiej,jakowartość
7E.Posner,ClimateChangeandInternationalHumanRightsLitigation:AcriticalAppraisal,155,
UniversityofPennsylvaniaLawReview,2007/155.
8Rezolucjewsprawieprawczłowiekaizmianklimatunr7/23zdnia28marca2008roku
inr10/42z25marca2009roku,UNCouncilonHumanRightsPolicy,ClimateChangeandHuman
Rights.ARoughGuide,Versoix,InternationalCouncilonHumanRightsPolicy,atakże:UNHR
CouncilResolutiononHRandClimateChangeA/HRC/18/L26/Rev.1z30września2011roku.