Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
RozdziałI.Wprowadzeniedoproblematykiodpowiedzialnościpublicznoprawnejosób...
Pociągnięciedoodpowiedzialnościspełniaprzytymfunkcjeretrospektywneipro-
spektywnedlaeliminacjipodobnychzachowańwprzyszłości.Wtymznaczeniunależy
stwierdzić,żeniemaodpowiedzialnościbezreżimuodpowiedzialności,któryjest
najsilniejszyminstrumentem,gwarancjąibodźcemzmuszającymdopostępowania
zgodnegozprawem,azarazemnajskuteczniejszymnarzędziemobronyiochronyau-
torytetuwładzyorazprawiinteresówtych,którymmaonasłużyć2.
Pojęcieodpowiedzialnościprawnejstanowipewienrodzajodpowiedzialności,której
zasadyorazzakrespodmiotowyiprzedmiotowyuregulowanonormamiprawnymi,
natomiasttreśćniezostałaprawemustalona.Stądteżpojęcieodpowiedzialnościwy-
wołujewielesporówteoretyczno-prawnychinajczęściejrozpatrywanejestnagrun-
cieróżnychgałęziprawa(odpowiedzialnośćcywilnoprawna,karna,konstytucyjna).
Odpowiedzialnościnajczęściejtowarzyszycelzrekompensowaniaszkody(nietylko
materialnej),którapowstaławzwiązkuzzaistnieniemokreślonegozdarzenialubjego
brakiem.Odpowiedzialnośćmożewiązaćsięzarównozdziałaniamilegalnymi,jak
inielegalnymi.Pierwszyrodzajodpowiedzialnościobejmujeprzedewszystkimodpo-
wiedzialnośćmajątkową,adziałaniadoprowadzającedostratymająspecjalnąpostać
prawnąocenianązgodnieznormamiprawapublicznego3.Natomiastkategoriaod-
powiedzialnościzadziałanianielegalnejestwewnętrzniezróżnicowanainajczęściej
wyróżniasięnastępującejejrodzaje:
1)odpowiedzialnośćkarna,
2)odpowiedzialnośćkarnoskarbowa,
3)odpowiedzialnośćpodatkowa,
4)odpowiedzialnośćfinansowa,
5)odpowiedzialnośćsłużbowa,
6)odpowiedzialnośćdyscyplinarnaiporządkowa(jakoszczególnyrodzajodpowie-
dzialnościpracowniczej),
7)odpowiedzialnośćmajątkowaprzewidzianawprawiecywilnym.
Odpowiedzialnośćnagruncieprawapublicznegotraktowanajestjakoprzewidziana
prawemmożliwośćuruchomieniazurzęduprzezorganadministracjipublicznejsankcji
wobeckonkretnegopodmiotu,któregodziałanielubzaniechaniezostałonegatywnie
ocenionewprzepisachprawa.Przewidzianeprawemdolegliweśrodkiocharakterze
sankcyjnymrealizowanesąwformachswoistychdlaadministracjiiwedługstosownej
procedury,przybierającnajczęściejpostaćkarpieniężnych,którychcelemjestprzede
wszystkimwyrządzeniedolegliwościinapiętnowaniezachowania(działanialubza-
niechania)tegopodmiotu4.Konsekwencjeteprzypisywanesądanemupodmiotowi
2Zob.Z.Duniewska,M.Stahl,Wprowadzenie[w:]Odpowiedzialnośćadministracjiiwadministracji,
red.Z.Duniewska,M.Stahl,Warszawa2013,s.19.
3SzerzejJ.Boć,Odpowiedzialność[w:]Administracjapubliczna,red.J.Boć,Wrocław2004,s.346.
4
Zob.A.Michór,Zproblematykiodpowiedzialnościadministracyjnej[w:]Noweproblemybadawcze
wteoriiprawaadministracyjnego,red.J.Boć,A.Chajbowicz.Wrocław2009,s.650.
