Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
RozdziałI.Wprowadzeniedoproblematykiodpowiedzialnościpublicznoprawnejosób...
Podmiotygospodarcze,czyliuczestnicyobrotugospodarczego,odpowiadajązadziała-
niabądźzaniechanianaróżnychpłaszczyznachodpowiedzialnościpublicznoprawnej.
Historycznietrzebawskazać,żewpolskimsystemieprawnympodmiotgospodarczy
oznaczałprzedsiębiorcę.Podmiotgospodarczybyłkażdymuczestnikiemobrotugo-
spodarczego10.Zgodniezart.2ust.2ustawyz23.12.1988r.odziałalnościgospodarczej
podmiotamigospodarczymibyłymiędzyinnymiosobyfizycznewykonującedziałal-
nośćgospodarczą,przedsiębiorstwapaństwowe,spółdzielnieorazspółkihandlowe.Na
potrzebyjednakniniejszejpracyiwceluwyodrębnieniafunkcji,jakąsprawujeosoba
zarządzającapodmiotemgospodarczym,zasadnejestwyodrębnienieosobyzarządzającej
podmiotemgospodarczymodsamegopodmiotugospodarczego.
Dorodzajówodpowiedzialnościpublicznoprawnej,którezostanąomówionewmo-
nografii,zaliczymyzatemodpowiedzialnośćkarną,karnoskarbową,administracyjną
orazpodatkową.Pozazakresemrozważańobjętychniniejsząpublikacjąpozostaje
odpowiedzialnośćcywilnoprawna,ponieważjejźródłemsąstosunkicywilnoprawne,
którediametralnieróżniąsięswoimcharakteremodstosunkówpublicznoprawnych.
Niemożnajednakzapominać,żepublicznoprawnaodpowiedzialnośćosóbzarządza-
jącychpodmiotamigospodarczymiiprzesłankitejodpowiedzialnościsązbliżonedo
konstrukcjiwystępującychwprawiecywilnymihandlowym,dlategowniektórych
aspektachistotnebędzieodwołaniesięwłaśniedouregulowańprawaprywatnego-na
zasadzieporównawczej.
Wceluzachowaniasystematykirodzajówodpowiedzialnościpublicznoprawnej,która
jestprzedmiotemniniejszegoopracowania,zdecydowanosięomówićkonkretnerodzaje
odpowiedzialnościwkolejnychrozdziałach,poświęconychodpowiedzialnościkarnej,
karnoskarbowej,administracyjnejorazpodatkowej.
Obrótgospodarczyulegastałemurozwojowiiosobyzarządzającepodmiotamigospodar-
czymi(menedżerowie,członkowiezarządów,kierownicy)sązobowiązanesprostaćcoraz
większejliczbieobowiązkówwynikającychzprzepisówpowszechnieobowiązujących.
Współczesnymenedżermusiniejednokrotniekorzystaćzwieloaspektowejpomocy
zewnętrznychpodmiotów(takichjakkancelarieprawneczypodatkowe),abymini-
malizowaćryzykowystąpieniaodpowiedzialnościnaróżnychpłaszczyznach.Wobec-
nychczasachwzrastazatemznaczeniesystemówzarządzaniazgodnością(Compliance
ManagementSystems11),któremająpomagaćprzedsiębiorstwom,jakimenedżerom
działaćzgodniezprzepisamiprawa,identyfikowaćnieprawidłowości,atakżezarządzać
ryzykiem.Obecniepolskieprzepisyprawanienakładająnakażdypodmiotgospodarczy
obowiązkuwdrożeniaodpowiedniejpolitykicompliance,jednakżewprzypadkuchoćby
10
Ustawaz23.12.1988r.odziałalnościgospodarczej(Dz.U.Nr41,poz.324zezm.).
11
Zob.szerzejCh.Parker,S.Gilad,InternalCorporateComplianceManagementSystems:Structure,
CultureandAgency,Cheltenham2011.
