Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
pamiętnikisirRobertaWilsona,będącegostałymobserwatoremzramienia
WielkiejBrytanii,któryznajdowałsięprzysztabiearmiiMichałaKutuzowa.
RelacjecenzorazpoczynańKutuzowasąbardzocennedlabadańnadobra-
zemprowadzeniadziałańwojennychstronyrosyjskiejprzeciwWielkiejArmii
Napoleonawroku181211.Wwojskunapoleońskimumiejętnośćpisaniabyła
niemalpowszechna.Stądtakdużopamiętnikówopisującychobraztejwojny,
wtymiuczestnikówpochodzeniapolskiego.Wrezultaciebadaniatebyłyna
najwyższymmiędzynarodowympoziomie.Wyraźnącezurąwdziejachbadań
naukowychnadodwrotemWielkiejArmiiicałejkampaniibyłrok1945.Wraz
zpowstaniemnowegopaństwa,zależnegoodZwiązkuRadzieckiego,badania
nadwojnąroku1812uległyzmianie.Wiązałosiętozezmianąwbadaniachnad
wojnąroku1812,jakieprowadzonowZwiązkuRadzieckimwlatach30.Otóż
nastąpiłowówczasobaleniepoglądównaukowychPokrowskiego12,którybazo-
wałnadorobkuhistoriografiizachodnioeuropejskiejirosyjskiej.Wradzieckich
badaniachzaczęłydominowaćpoglądyonarodowymcharakterzewojnyroku
1812.Whistoriografiipolskiejporoku1945nastąpiłapróbaprzeszczepieniatez
radzieckichbadaczy.Choćniezakończyłasięonapełnymsukcesem,tojednak
wypaczyłaprawdziwyobrazodwrotuWielkiejArmii.
Wartowtymmomenciepodkreślić,żewbadaniachnadokresemnapole-
ońskim,wtymwojnyroku1812,historiografiabrytyjska,anglosaskareprezen-
towałaodmiennestanowiskoodeuropejskiej,kontynentalnej,zdominowanej
przezfrancuską.Francuziwojną,którazakończyłasięzagładąWielkiejArmii,
klęskąNapoleonaizmieniłalosyówczesnejEuropy,niebylitakszerokozainte-
resowani.WojnazRosjąbyłaklęską,zepchnęłaFrancjędorolijednegozeuro-
pejskichmocarstw,niejakdotychczasdominującego,jakzaCesarzaFrancuzów
-Napoleona,kiedyEuropabyłanapoleońska,wręczzdeprecjonowałaFrancję
wukładziepolitycznym,jakipowstałpoKongresieWiedeńskim,któryuległ
zmianiedopieroporoku183013.WrezultacieFrancuzizajmowalisięwojną
11R.Wilson,NarrativeofeventsduringtheinvasionofRussia,London1860;R.Wil-
son,PrivateDiaryofthetravels,personalservicesandpubliceventsinthecam-
paignsof1812,1813and1814,London1861.
12M.N.Pokrowskij,DipłomatijaiwojnycarskoRossiiXIXst.,Moskwa1924;
M.N.Pokrowskij,Istoriczeskajanaukaibor)baklassow,Moskwa-Leningrad1932.
13R.Kowalczyk,MisjapolskawParyżuw1831r.,[w:]WokółPowstaniaListopado-
wego,red.H.Chudzio,J.Pezda,Wyd.PolskiejAkademiiUmiejętności,Kraków
2014,s.178.
16
