Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
awodróżnieniuodniejświatprzyrodybyłchaotyczny,
czystoprzedmiotowy,zgodniezmyśląKartezjusza-
mechaniczny.Pozbawionytymsamymwewnętrznegoładu
isensu,którynadawaćmożetylkopierwiastekduchowy
63
.
Dlategojegodziałaniamogłybyćwyłączniesłużalcze
ipodległewpełniczłowiekowi.
Wtakiejpostawieupatrujesiędziśprzyczynępo-
wszechnejdegradacjiśrodowiska,masowegowymierania
gatunkóworazkryzysuekologicznego.Jednocześniepo-
twierdzeniewyższegostatusuczłowiekadałomupodstawę
dohierarchicznegoiinstrumentalnegotraktowaniazwie-
rząt
64.ZdaniemMiłyKwapiszewskiej-Antaswspółczesna
pozycjaludzipozwalawykorzystywaćzwierzęta,jakim
siępodoba,traktowaćjejakcodzienneprzedmioty,wobec
którychniemażadnychobowiązków,ponieważonesame
pozbawionesąpraw
65.
Tymsamymjednaktaseparacjaspowodowałainnepo-
dejściedootoczenianaturalnegoczłowieka.Zaczęłomusię
onojawićjakozbiórosobliwości,odrębnyodjegokonstruk-
cjiontologicznej.Odebranieprzyrodziemitologicznego,
duchowegosensuiuczynieniezniejmaszynypozbawiło
równieżczłowiekatychograniczeńizasad,którewnosiły
kultura,normyetyczneireligia.Wkonsekwencjistosunek
człowiekadoprzyrodyzaczynałprzybieraćjedyniewymiar
poznawczy
66
.OmawianajużXVII-wiecznaKartezjańska
koncepcjazwierzęcia-maszynybyławłaśnieodpowiedziąna
potrzebyówczesnychnaukowców.Przyczyniłasięniewąt-
pliwiedonowychodkryćorazpowstaniawydajniejszych
systemówhodowli
67.
Powodemzainteresowaniaświatemprzyrodywokresie
nowożytnymbyłajednaknietylkopotrzebanaukowegozba-
dania,lecztakżechęćpoznania,któraniekiedyprzybierała
63
Por.ibidem,s.10.
64
M.Siemaszko,G.Jarzębowska,Etykaochronyzwierzątł,s.303.
65
M.Kwapiszewska-Antas,Człowiekwobeczwierzątł,s.98.
66
Ibidem,s.104-105.
67
B.Grabowska,Zmianyrelacjił,s.105.
