Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
9
spowodowanegozakorzenionymkazirodztweminałogową,
uporczywąmasturbacją,naktórychzgubność–daremnie,
trzebaprzyznać–zwracałuwagęWielkiNauczycielNaro-
duVasaPelagić2,brutalniewypchniętywnajgłębszymrok
zbiorowegozapomnienia.
Jeżelichodziomnie,powiedziałem,toprawda,żedeiure
niecierpięnadwubiegunowość,leczdefactojestempomylo-
ny,taksamojakty,amożebardziej,tyleżeniemamśmia-
łości,abyścisnąćjajaiprzyznaćsiędotejchoroby.To,że,
jakmówię,jestemczłowiekiembezdiagnozy,znaczy
tylko,żemiałemwięcejszczęścia,jeżeliwogólemożnato
nazwaćszczęściem.
Wgruncierzeczy–powiedziałMandarić–zaprosiłem
ciędoMajesticu,abyciuświadomić,żetusięwszystkoza-
częło.Wtejrestauracji,mówił,zaczęłysięstrasznebipolarne
zaburzeniamojejosobowościito,coznichwynikło.Wiesz,
ciągnął,żezanimzacząłemgonienawidzić,kochałemten
Majesticjakwłasnydom.Ażdochwili,gdyktóregośdnia
niewiadomoskądprzyszłamidogłowyidéefixe,żeMajestic,
któryuważałemzaOlimpserbskichrestauracji–wcalenie
jestwytwornymlokalemstołecznym,tylkonajwiększądziu-
rą:tuzbierająsięwykolejeńcy,szpiclezpolicjipolitycznej
iwysłużoneprostytutki…Sytuacjastanowczozbytwcześnie
zaczęłasięwymykaćspodkontroli.Wiesz,powiedziałem,
zamówlozovaczę.Kiedyjąprzyniosą,westchnijgłęboko
iwypijduszkiem.Aterazsłuchaj.Myśl,żeMajesticniejest
wytwornymlokalem,alezbiorowiskiemnajbardziejpodej-
rzanychtypów,tonieidéefixe,zapamiętajsobie!Mówiłemci
toroktemuidwalatatemuitrzy–dwunastegomarca.Maje-
sticjestrzeczywiścietym,zacogouważamy,zbiorowiskiem
2
VasaPelagić(1838–1899)–przedstawicielsocjalizmuutopijnegowSerbiiiBośni,
twórcapierwszychczytelni,nauczyciel;założyłpierwsząserbskąszkołęśredniąwBoś-
ni,publikowałpodręcznikidlanauczycieli.Krytykowanyprzezprzedstawicielitrzech
wyznań,którymniepodobałsięjegopostępowyiwolnościowyprogram.Starałsięoza-
łożenieSocjalistycznejPartiiSerbii.Wydałwielebroszuriksiążek.Prześladowanyprzez
reakcyjnewładze,zamykanywwięzieniuiwszpitalupsychiatrycznym,zmarłwrzą-
dowymzakładziekarnym.Jedynytakidziałacz,przyczyniłsiędopostępuwówczesnej
reakcyjnejSerbii.Pozostawiłważnydorobekhistorycznyipedagogiczny(przyp.tłum.).
