Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TadeuszSławek:Miastobez„miejsca”…
23
rygorystyczniespójnegosystemu:flWobjaśnieniachpodano,
gdziejeporazpierwszyodkryto,jakąmająmociwłaściwości,
jakiepodobieństwodozjawiskniebieskich,dometali,doczęści
ciałaludzkiego[ł],jaksięjestosujewmedycynie”14.
Wiekmieszczańskichtriumfówkapitalistycznejmaszynerii
produkcjiihandluwyznaczałytrzyprocesy.To,conaturalne,
ustępowałoprzedsztucznym,flprawdziwe”–przedflnieprawdzi-
wym”
;naturalnetraciłomiejsce,stającsięornamentem,okazem
lubpróbką.Następstwemtakiejsytuacjibyłapogłębiającasięspe-
cjalizacja;nieprzewidywalnąizaskakującąnaturęzastępowały
regułypanującewokreślonejdziedzinieprodukcjiczyhandlu.
Światniejestdoobjęcia,alepoleprodukcyjnegolubhandlowego
działaniajużtak.Ponieważ,jakwidzieliśmy,miejscefascynuje
izaskakuje,niemożeprzetopoddaćsięreżimomspecjalizacji.
Stąd,itotrzeciproces,miejscedomagasięustanowieniarelacji
zinnymimiejscami,przyzywajeiprzywołuje,gdyżmiejscenie
manicwspólnegozklaustrofobiczno-ksenofobicznymizolacjoni-
zmem.Nadmierna,skrajnalokalnośćparadoksalnieokazujesię
niszczącadlamiejsca.Efekttychtrzechprocesówudokumentował
szczegółowoBalzac,któregobohaterowiewychodzązzałożenia
ofundamentalnejrolihandlu.Otokrótkapróbkaszczególnej
teologiinowoczesnegoświata:flDogadamysię,skoroszanujesz
handel.E,boiczemużmianobynimgardzić?Światodniego
sięzaczął,toćAdamprzehandlowałrajzajabłko.Ale,dolicha,
kiepskizrobiłinteres!”15.
Balzaczarejestrujewszystkieteprocesy,portretującrodzeń-
stwoSylwiiiDionizegoRogronów.Postępującyregresżyciowej
żywiołowości:ojciecbyłjeszczeczłowiekiemflrozbuchanejtuszy”
,
wrysachsynadopatrzymysięjużtylkoflśmiesznejoklapłości”
.
Deficytowienergiiżyciatowarzyszyklaustrofobicznezamknięcie
przestrzenizapowiadającejużdusznekancelarieKafowskich
oficjalistów.flFlaczastasiność”fizjonomiijestflcharakterystyczna
14Ibidem.
15H.Balzac:DompodKotemzRakietką.W:Idem:BalwSceaux.Przeł.J.Rogo-
ziński.Warszawa:Czytelnik1955,s.43.
