Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MateuszBogucki
theoccurrenceofRomancoinsinearlymedieval
hoardsfromPoland.Thesamequestionwasrevis-
itedin2007byAnnaZapolska,
4
whoextendedthe
scopeofheranalysistoancientcoinfindsfrom
burialsandsettlements.Sheproposedthatthe
Migrationperiodandearlymedievalfindsmust
notbeexaminedtogether.Theformerareevidence
ofanextendedcirculationofImperialcoins,the
latterofdiscoveriesmadeduringtheearlymedi-
evalperiod.Atthepresentstageofinquiry,this
interpretationremainsvalid.Someoftheresults
ofthecurrentlyimplementedprojecthavealso
alreadybeenmadepublicandpreviouslypublished
inaprovisionalmanner.5
Currentlywehavearecordof32earlymedieval
findscontainingatleast52ancientcoins(Fig.1).
Ofthesefinds,26arehoardsdatingtothe10th
and11
th
centurywith39ancientcoinsamong
theircontents.6AfurthersixRomancoinswere
foundinfivesettlements.Atrulyexceptionalsite
isthe11
th
-13
th
centurycemeteryatDziekanowice
inGreaterPolandwitharecordofsevenRoman
denariifoundingraves.7
Animportantissueinthestudyofoursubject
issourcecriticism.IfthepresenceofRomancoins
inhoardsandinearlymedievalburialsdoesnot
raiseanymajordoubts,weneedtobecautious
whenitcomestofindsfromsettlementsandstray
finds.Thisproblemisillustratedwellbythecase
ofthesettlementatJanówPomorski8identified
withtheearlymedievaltradeemporiumTruso.
Thissitehasbeeninvestigatedovermanyseasons
ofresearch,andhasyieldedoneofthelargest
assemblagesofsinglecoinfindsinEurope.The
assemblageconsistsofmorethanone1000Islamic
dirhamsandseveralmedievalEuropeandeniers.9
ThesitehasalsoproducedafewRomandenarii
andtheywereincludedbyA.Zapolskainher
catalogueofancientcoinsdiscoveredinanearly
medievalcontext.10Sinceherpublication,alater
extensivearchaeologicalinvestigationofthissite
przeanalizowałwystępowaniemonetrzymskich
wskarbachwczesnośredniowiecznychzziem
polskich.Zagadnieniemtymzajęłasięponownie
AnnaZapolskaw2007r.4Rozszerzyłaonazakres
badań,poddającanalizierównieżznaleziskamonet
antycznych,któreniewystąpiływskarbach,lecz
wpochówkachnaosadach.Podkreśliłaona,że
niemożnałącznierozpatrywaćznaleziskzokresu
WędrówekLudówiokresuwczesnegośredniowie-
cza.Tepierwszesąbowiemświadectwemdługiego
obiegumonetcesarskich,drugiezaś-odkryć
dokonywanychwewczesnymśredniowieczu.Na
obecnymetapiebadańinterpretacjatakapozostaje
aktualna.Cząstkowewynikirealizowanegopro-
jektubyłyjużprezentowanepublicznieiwstępnie
publikowane5.
Obecniemożnawskazać32wczesnośre-
dniowieczneznaleziskazawierająceconajmniej
52monetyantyczne(ryc.1).26znalezisktoskarby
zXiXIw.,wktórychbyło39monetantycznych
6
.
Sześćdalszychmonetrzymskichznalezionona
pięciuosadach.Dozupełniewyjątkowychnależy
XI-wiecznecmentarzyskowDziekanowicach,
gdzieznalezionołączniesiedemdenarówrzym-
skichwgrobach
7
.Istotnąkwestiąwbadaniach
nadinteresującymnaszjawiskiemjestkrytyka
źródeł.Oileobecnośćmonetrzymskichwskar-
bachczywpochówkachwczesnośredniowiecz-
nychniewywołujewiększychwątpliwości,otyle
trzebabyćostrożnymwprzypadkuznaleziskosad-
niczychiluźnych.Dobrzeilustrujetenproblem
przypadekosadywJanowiePomorskim8-iden-
tyfikowanejzwczesnośredniowiecznymempo-
riumTruso.Wtrakciewieloletnichbadańarche-
ologicznychnatymstanowiskuznalezionojedną
znajwiększychwEuropiekolekcjęmonetluź-
nych-ponad1000monetorientalnych(perskich
iarabskich)ikilkanaściedenaróweuropejskich9.
Wtymogromnymzbiorzemonetznalazłysię
teżnielicznedenaryrzymskie,którezostaływłą-
czoneprzezA.Zapolskądokataloguznalezisk
4Zapolska2007,pp.149-178.
5Bogucki,Dymowski,Śnieżko2017,pp.275-297;Bogucki,
Dymowski,Śnieżkoinpress.Otherthanthat,theProject
conceptandpreliminaryresultsonearlymedievalfinds
havebeenpresentedatconferencesinPoland(inWarsaw
andGdańsk)andabroad(atRuseinBulgaria,Frankfurtin
Germany,andKalamazooinUSA).
6IftheStawiecHoardcontainedtwoRomancoins.Thisis
somethingratherhardtobecertainofonthebasisofavague
referencetothecontentsofthishoard.Ifithadinfact
includedonlyasingleRomancoin,thenumberofRoman
coinsinearlymedievalPolishhoardswouldbethirtyeight
specimens(cf.Bogucki,Dymowski,Śnieżkoinpress).
7Suchodolski2016,pp.176,180;FMPI.32:52,67,98,118,
138,140,143.
8Cat.No.U.5.
9FMPV.A.18-19.
10Zapolska2007,pp.152,162,Nos.12-12.
4Zapolska2007,s.149-178.
5Bogucki,Dymowski,Śnieżko2017,s.275-297;Bogucki,
Dymowski,Śnieżkowdruku.Ponadtokoncepcjęprojektu
orazwstępnewynikiwodniesieniudoznaleziskwczesnośre-
dniowiecznychprezentowanonakonferencjachzarówno
krajowych(wWarszawie,Gdańsku),jakizagranicznych
(RusewBułgarii,FrankfurtnadMenemwNiemczechoraz
KalamazoowUSA).
6Przyjmując,żewskarbiezmiejscowościStawiec,którego
składjestopisanybardzoogólnie,byłydwiemonetyrzymskie.
Jeślibyprzyjąć,żewtymskarbiebyłatylkojednamoneta
rzymska,liczbamonetrzymskichwpolskichskarbachwcze-
snośredniowiecznychtotrzydzieściosiem(por.Bogucki,
Dymowski,Śnieżkowdruku).
7Suchodolski2016,s.176,180;FMPI.32,52,67,98,118,
138,140,143.
8Nrkat.U.5.
9FMPV.A.18-19.
44
