Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Obrazflwszystkiejfabryki”torozwinięciepodobieństwadonie-
biosirzeczywiściedośćdokładnaprezentacjamechanizmuzegara.
Prawdziweprzetransponowaniewświatpoezjidziełaówczesnej
mechaniki,któregosuchy,technicznyopispowinienprzedstawiać
zasadędziałaniakoławychwytowegopołączonegozkolebnikiem
(najogólniej-prętemzawieszonymnanicizpodwieszonymina
ramionachdwomaciężarkami)inawiniętejnaślimakstożkowy
sprężynystanowiącejnapędcałegourządzenia.Jednymsłowem-
wierszukazujezegarmechanicznyzokresuprzedzastosowaniem
regulującegojegochódwahadła,prawdopodobniewyposażony
wdodatkowewskazaniapozycjiplanetczychoćbymotywami
astronomicznymizdobiony.
Działaniezegarabijącegojestfascynująceszczególniedzięki
jegoskomplikowanemuruchowi,zadziwiającozgodnemuinie-
zgodnemuwswejistocie.Oddaniugopoświęconajestnajbar-
dziejrozbudowanapartiautworu(1,w.17-36).Skomplikowany
układkół,niejednokrotnieeksponowanywówczesnychzegarach,
uchwyconyzostałjakostandynamicznejrównowagisprzecznych
sił.Kołaflwyprawują”flrozdzielnewyścigi”
,kołołączyflniezgodne
ciężary”iwreszcieflgłośneczynirozruchynieomylnazwada”
.Dra-
matycznejdynamikidodająruchomzegaraokreśleniaimetafory
zpolasemantycznegowalki,wojny:impet,rozruchy,zwada,ostre
żelazo,pęta,pobudka,roty,wojnynieprzyjazne,trąba,tętent,hasło
(pośredniometaforyhippiczne:wędzidło,wodzepopuszczać).Tak
dookreślanazegarowaflzgodnaniezgodność”niewielemawspól-
negozłademkosmosu,jejniewstrzymanyruchprzeraża-ima
przerażać.Zmysłowooddziałującymczynnikiemowejperswazji
strachustająsiętowarzyszącecałemubogactwudynamizujących
czasownikówdźwięki,oto:flrozruchy”sąflgłośne”
,flkoła”flwob-
rotachzgrzytają”
,flgrzmotdajepobudkę”
,flmosiądzwykowany
dźwiękisweroznosi”
,fltrąbą[ś]głosi”
,flbrzmitrąba”iflżelazny
tenten”
.Zasadniczoznów,sposobemznanymczytozwyobrażeń
emblematycznych,czyekscytarzowychwezwańtowarzyszących
rekolekcjonarzom,nawetpieśniomreligijnym,odgłosbijącegoze-
garaokazujesiępobudką,przebudzeniemświadomościśmier-
32
