Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DNAlubacetylacjahistonów).Zaburzeniatenasilająnieprawi-
dłowościwywołanezmianamigenetycznymi,pogłębiającnie-
kontrolowanywzrostkomórek.
Każdamutacjaorazkażdezaburzenieepigenetycznezwięk-
szaniestabilnośćgenetycznąkomórki,cosprzyjapowstawaniu
nowychzmianwaparaciegenetycznym.
Najważniejszerodzajegenówbiorącychudziałwprzemia-
nienowotworowejto:protoonkogeny,antyonkogenyorazgeny
naprawyDNA.
Protoonkogenytogenyobecnewkażdejzdrowejkomórce,
zregułyzaangażowanewjejwzrostiproliferację,którewra-
ziemutacjistająsięonkogenami.
Antyonkogeny(zwanetakżegenamisupresorowymi)oraz
genynaprawyDNAsąrównieżobecnewkażdejzdrowejko-
mórce,będącodpowiedzialnezahamowaniewzrostukomórki,
stabilizacjęinaprawęgenomuorazregulacjęcyklukomórko-
wegoiapoptozy.Mutacjajednegoallelaantyonkogenulubge-
nunaprawyDNAniejestwystarczającadozapoczątkowania
onkogenezyinazywanajestmutacjąrecesywną.Mutacjataka
możebyćdziedziczona,zwiększającskłonnośćdorozwojuno-
wotworuwnastępnychpokoleniach.
Przemiananowotworowapowstajepierwotnienapoziomie
pojedynczejkomórki,tejkomórki,wktórejpojawiasiępierwsza
mutacja.Takakomórkanazywasiękomórkąmacierzystąnowo-
tworu.Jejpotomstwotworzyklonkomórkowy.Ztegopowodu
częstoutożsamiasiępojęciechorobyklonalnejzpojęciemchoro-
bynowotworowej,choćniejesttodokońcawłaściwe;są
bowiemchorobyjużklonalne,alejeszczenienowotworowe.No-
wotwórtrzebazatemrozpatrywaćjakochorobę,wktórejwwy-
nikukolejnopojawiającychsięzmiangenetycznychiepigene-
tycznychpojawiająsięworganizmiekomórki,któreprzestają
oddziaływaćnawysyłaneprzezorganizmsygnałydotyczące
ograniczeńwzrostu,rozmnażaniasię,różnicowaniaorazśmier-
citychkomórek.Wwynikutychzmiancałysystembiałeknor-
malnieregulującychżycioweprocesykomórki(np.:cytokiny,re-
ceptorycytokin,białkaprzenoszeniasygnałuwewnątrzkomórki,
telomerazy,czynnikitranskrypcyjneiregulująceapoptozę,itp.)
zaczynadziałaćwyłącznienapotrzebyrosnącegonowotworu.
15
