Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Powołującsięzkoniecznościnarezultatyfilozofiinauki,nale-
żyzwrócićuwagęnato,żejestonarozumianaiuprawianana
dwazasadniczoodmiennesposoby
.Dwoistośćtawynikazist-
nieniadwóchodmiennychsposobówpatrzeniananaukę,które
możnawprzybliżeniunazwaćepistemicznymiontologicznym.
Pierwszyznichtospojrzenienanaukiprzyrodnicze,zwłaszcza
nafizykę,jakonanajbardziejniezawodne,dokładnepodejście
doświata,prowadzącedowiedzyprawdziwej.Takiideałnauki
głosilipozytywiści,widzącwniejwzorzecwszelkiejdziałalności
poznawczej,wtymtakżefilozofii.Takpojmującnaukiprzyrod-
nicze,skupilioniuwagęnaichpoznawczychcechach,badając
strukturęteoriinaukowych,stosowanewnichmetody
,sposoby
formułowaniaiweryfikacjitwierdzeń,mechanizmyrozwojuna-
uki.Jednymsłowemchodziłoimprzedewszystkimozrozumie-
nienaukijakozorganizowanego,rozwijającegosięiwzbogacają-
cegosposobupoznawaniaświata.Treśćteoriinaukowychwzasa-
dzienieobchodziłaichzbytnio.Odwoływalisiędoniejtylko
wtedy
,gdychcielizrozumiećstrukturęlubdynamikęnauki,na
przykładgdydyskutowaliotym,dlaczegowwynikurewolucji
naukowej,czylistarciasiędwóchodmiennychparadygmatów,je-
denznichzwyciężył.
Drugiefilozoficznepodejściedonaukitodążeniedozrozu-
mieniajejtreści,tego,comówioświecie.Oczywiste,żedlapracy
poświęconejontologiiświataprzyrodyjesttopodejściezasadni-
cze,ponieważjegocelstanowipróbarekonstrukcji,wydobycia
tejontologii.Ztegopowoduwynikirozważańfilozofówbadają-
cychtreśćteoriifizykalnychbędąważnymskładnikiemnaszych
rozważań.Niewynikaztegojednak,żewiedzaonaucejakofor-
miepoznawaniaświataniebędziedlanasprzydatna.Naprzy-
kład,analizujączmianypoglądównatematwłasnościinatury
czasuorazprzestrzeni,jakiedokonałysięwostatnimstuleciu,
należyspojrzećnanaukęjakonaproces,któregodynamikajest
ważnadlanaukowegoobrazuświata.Niemożnaaktualnegosta-
nunaukprzyrodniczychzrozumiećwsposóbstatyczny
,bezpo-
służeniasiękoncepcjąkryzysówirewolucjinaukowych.Obapo-
7
