Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
TytułowezagadnienieOperaadramatromantycznystanowiwyzwanie
badawczepozwalającezestawićzsobądwa,moimzdaniem,najwybit-
niejszefenomenykulturyromantycznej:operęidramat.Upodstaw
tegozestawieniależyprzekonanie,iżzjawiskotaksilnieobecnewkul-
turzeXIXwieku,jakopera-powszechnieznane,łatwodostępnedla
odbiorców,prowokującedyskusjeestetyczne,poddanelicznymprze-
myśleniomteoretycznym,przedewszystkimzaśspotykającesięznie-
maljednomyślnymaplauzemzestronyswoichwidzów-musiałopo-
zostawićśladwpowstającychwtymsamymokresiedziełachinnych
sztuk,wtymliteratury.Zwłaszczaiższtukite,malarstwo,taniec,lite-
ratura,niesąjedynieświadkamibujnegorozwojuopery,alenieodłącz-
niewspółtworzącymijąelementami.Znaczenieoperywepoceprzy-
równaćmożnachybajedyniedoroli,jakąjeszczeniedawnospełniało
kino
1
.Czywięcniewydajesięoczywiste,iżwtychdziełachliterackich,
którewintencjiautoranieposiadająbezpośredniegozwiązkuzoperą
1Namarginesiemoichrozważańpojawiasiępytanie,dlaczegosztukatakpopularna
wwiekuXIXstraciłaswójartystycznyprymatwwiekuXX,itojeszczenadługoprzed
rozpowszechnieniemsiękinaorazinnychsztukwspółczesnych?Idlaczegopodziśdzień
jejnajbardziejwartościowymidziełamisąte,którepochodzązpoprzednichwieków?
Szereguwagnatentematzawieranapisanazpozycjipraktyka-reżyseraoperowe-
goksiążkaLiiRotbaumówny,Operaajejkształtsceniczny.Notatkizwarsztatureżyse-
ra,Kraków1968.Rotbaumównaroztrząsatamm.in.zagadnieniebrakupopularności
współczesnychdziełoperowychwprzeciwieństwiedoakceptacjinowoczesnychform
dramaturgicznych.Jejzdaniem:Językiformydramaturgiiliterackiejsąbardziejelastyczne
oddramaturgiimuzycznej,łatwiejiszybciejtorująsobiedrogę,ponieważłatwiejiszybciejdo-
cierajądopercepcjiwidza.Natomiastposzukiwaniawarsztatowewdziedziniejęzykamuzycz-
negosąbardziejskomplikowane,wymagajądłuższegoczasu-dłuższyitrudniejszyjesttakże
procesadaptowaniasięwrażliwościsłuchaczy.Dlategoteżchybaiinercjaupodobańwidowni
operowejjestbardziejuporczywaaniżeliwidowniteatrudramatycznego.Ibidem,s.9.
~7~
