Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Sekretarzgeneralnyjestnajwyższymfunkcjonariuszemadministracyj-
nymOrganizacjiNarodówZjednoczonych.Odgrywaonistotnąrolęwskom-
plikowanymprocesiedziałalnościOrganizacjiNarodówZjednoczonychnarzecz
zachowaniamiędzynarodowegopokojuibezpieczeństwa,atakżepowołania
iużyciasiłpokojowych.Uprawnieniasekretarzageneralnegowtymwzględzie
wynikajązpostanowieńKartyNarodówZjednoczonych(art.98i99)15.Zgod-
niezzapisamitegodokumentunajważniejszyczłonekONZpomagawszystkimi
dostępnymimuśrodkamiwrealizacjirezolucjilubinnychpostanowieńorganów
politycznych,podejmowanychwzwiązkuzzaistniałymsporemlubsytuacjąsta-
nowiącązagrożeniedlabezpieczeństwa.ZapisyKartyNarodówZjednoczonych
dająSekretarzowiGeneralnemuprawopodejmowaniainicjatywwsprawach
zagrażającychutrzymaniumiędzynarodowegopokojuibezpieczeństwa.Może
onoferowaćtzw.dobreusługizwaśnionymstronomorazorganizowaćkonsul-
tacje.Przygotowujeteżopracowania,propozycjeidokumentydotyczącesytu-
acjimiędzynarodowejorazstrategiidziałaniaOrganizacjiNarodówZjednoczo-
nych.Wartozauważyć,żefunkcjasekretarzageneralnegoONZorazjegorola
wkształtowaniustosunkówmiędzynarodowychstałysięnowąjakościąwwielo-
stronnejdyplomacji.Działalnośćpolitycznasekretarzageneralnegozpewnością
budziwielepozytywnychinegatywnychemocji16.Możnazgodzićsięzopinią,
żemożeonwpływaćnarozwójwydarzeń,aleniejestwstaniekontrolowaćtego
rozwoju17.
DepartamentOperacjiPokojowych(DPKO)powstałw1992roku,kiedy
stanowiskosekretarzageneralnegopiastowałBoutrosGhali.Zzałożeniadeparta-
menttenmawspieraćwysiłkipaństwczłonkowskichorazsekretarzageneralnego
ONZwzarządzaniukryzysowymorazwzakresieutrzymaniapokojunaświecie.
Wgestiidepartamentupozostajeplanowanie,przygotowanie,zabezpieczenie
orazdowodzenienietylkosiłamipokojowymi,aletakżeinnymikomponentami
operacjiwsparciapokojuONZ.Opracowanieplanuoperacjinależydozadań
BiuraPlanowaniaDepartamentuOperacjiPokojowych.Biurotopowinnościśle
15Zob.KartaNarodówZjednoczonych,rozdz.XVII,art.98,99,[dostęp:12.03.2020];
J.Rydzkowski,dz.cyt.,s.436.
16Dlajednychrządówdziałaniapodejmowaneprzezsekretarzageneralnegomogąwyda-
waćsięnadużyciemuprawnieńbądźmieszaniemsięwwewnętrznesprawypaństw,podczas
gdyinnemogąuważaćjezaniewystarczające.Musisięonporuszaćwgąszczuprzeciwstaw-
nychinteresównarodowych,mającnauwadzeKartęNarodówZjednoczonychorazdyrekty-
wyRadyBezpieczeństwaorazZgromadzeniaOgólnegoONZ.Zob.L.Zapałowski,Operacje
pokojoweONZ,KrajowaAgencjaWydawnicza,Kraków1989,s.36
17Tamże.
20
