Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1030Kategorieoperacjiwsparciapokoju0Podstawyterminologiczne
Operacjewsparciapokojutozbiórkilkuróżnychoperacjicywilno-wojskowych
lubwojskowo-cywilnychukierunkowanychnaprzywrócenielubutrzymaniepokoju
imiędzynarodowegobezpieczeństwa23.Wzbiorzetymznajdująsięoperacje:zapo-
bieganiakonfliktom,utrzymaniapokoju,tworzeniapokoju,wymuszaniapokoju
orazbudowaniapokoju.Zbiórtenuległzmianie,ponieważpierwotnieuwzględ-
nianownimrównieżoperacjehumanitarne,traktującjejakoodrębnąkategorię.
Azatemwzbiorzeoperacjiwsparciapokojuznajdowałosięsześć,aniejakobec-
niepięćkategoriioperacji.AktualnedokumentydoktrynalneONZiNATO
obejmująwłaśnietaki,anieinnypodziałoperacji24.
Zapobieganiekonfiktomtodziałaniawojskowo-cywilneocharakterzereago-
waniakryzysowego(wcześniejpozawojennym)25,prowadzonezgodniezustaleniami
rozdziałuVIKartyNarodówZjednoczonych,obejmującezastosowaniemisjidobrych
usługSekretarzaGeneralnegoONZ,prewencyjnerozmieszczeniekomponentuwoj-
skowego,orazzastosowanieśrodkówbudowyzaufania,którychcelemjestpowstrzy-
mywanieeskalacjiprzemocyiniedopuszczeniedowybuchukonfliktuzbrojnego,
wtymtakżekonfliktuwewnętrznego26.Takategoriaoperacjiznajdujeodzwiercie-
dleniewdokumentachzarównoONZ,jakiNATO.
Operacjeutrzymaniapokojutodziałaniacywilno-wojskowe,prowadzone
zgodniezustaleniamizawartymiwrozdzialeVIKartyNarodówZjednoczonychza
zgodąwszystkichzwaśnionychstron,którychcelemjestmonitorowanieistworzenie
dogodnychwarunkówdoimplementacjizawartegoporozumieniapokojowegoosią-
gniętegoprzezpokojowychnegocjatorów27.WedługekspertówONZ,dostrzegalna
stałasięwyraźnaewolucjatejkategoriioperacji,któraprzezlataprzeistoczyłasię
23
M.Marszałek,Siłypowietrznewoperacjachreagowania,…,dz.cyt.,s.60;Allied
JointPublication3.4.1.,AlliedJointDoctrineForTheMilitaryContributionToPeaceSupport,
NATOStandardizationOffice,Brussels,December2014,s.1-2.
24
AlliedJointPublication3.4.1.;UnitedNationsPeacekeepingOperations.Principlesand
Guidelines,UnitedNationsDepartmentofPeacekeepingOperationsDepartmentofField
Support,NewYork2008,s.18,19.
25Szerzej:B.Zdrodowski,M.Marszałek,Operacjepozawojennesiłpowietrznych,AON,
Warszawa2002,s.8–35.
26Zob.M.Marszałek,Siłypowietrznewoperacjachreagowaniakryzysowego,AON,War-
szawa2007,s.68;F
.Gągor,K.Paszkowski,Międzynarodoweoperacjepokojowewdoktrynie
obronnejRP,Wyd.AdamMarszałek,Toruń1999,s.46.
27
M.Marszałek,Siłypowietrznewoperacjachreagowaniakryzysowego,AON,Warszawa
2007,s.69.
25
