Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Cotojestopowiadanie?
9
niapowiązanesązesobąnastępstwem”.MariaRenataMayeno‑
wa(1974:261),nawiązującdokoncepcjiLabovaiWaletzky’ego,
podkreślafakt,żewopowiadaniu
możemywskazaćnastępstwoczasowewyrażoneprzezniezależne
zdaniagłówne,takżenastępstwoczasowetychzdańjestzgodne
znastępstwemsytuacjiizdarzeń.Każdenastępnezdaniezawiera
wstosunkudopoprzedniegoelementpotem.
LubomirDoležel(1985:290)zanajistotniejszącechęwyróżnia‑
jącątekstównarracyjnychuznałistnieniewnichspójnejfabuły,
czyliukładuzdarzeńwświecieprzedstawionymukazujące‑
gonastępstwowydarzeńwczasieorazzwiązkiprzyczynowo-
-skutkowe.Rozpiętośćczasowafabułyjestwymogiemgatun‑
kowymtekstównarracyjnych–zauważaMiekeBal(2012:216).
IchoćsłowateautorkaNarratologiiodnosidotekstówliterackich,
sąprzecieżadekwatnerównieżwodniesieniudoopowiadańpo‑
tocznych.
Opowiadanieujmowanejakoczasowastrukturaznaczenia,czy‑
listrukturarozwijającasięwczasie,jestformą,która–jakpodkre‑
ślaamerykańskinarratologGeraldPrince–odtwarzaupływcza‑
su,jestwięcwstaniepokazaćrelacjętemporalnąmiędzydwoma
stanamirzeczyizmianęsytuacjiwmiaręupływuczasu(Prin‑
ce,1973:58–59).FilozofPaulRicoeur(1988:241)nazywałnarrację
strażnikiemczasu,dowodząc,żeniemożnamyślećoczasiebez
odnoszeniasiędoczasuopowiedzianego.Akcentującczasowy
charakterludzkiegodoświadczeniaiodnoszącsiędokodówkul‑
tury,którenadająformęnaszymdoświadczeniomipozwalająna
samorozumienie,Ricoeur(1984:3)stwierdzał:flczasstajesięludz‑
kimwtakiejmierze,wjakiejjestzorganizowanywsposóbnar‑
racyjny”
.Niemamyinnegosposobuopisaniaflprzeżytegoczasu”
,
jaktylkowformienarracji–dowodziłrównieżpsychologJerome
Bruner(1990:3–17).
Skorojednostkiludzkieucząsięflnabaziewłasnegodoświad‑
czeniaorazsamokształcenianazasadzieobserwacji”(Molicka,
2008),wymieniająsięzatemdoświadczeniami,opowiadającsobie
