Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Powrót
potrafisięnimkierować,jestjużukształtowanymnowoczesnymkon-
sumentem,któremu—coważne—nowoczesnośćjednakprzeszkadza.
Żywisięnostalgiązaczasemprzednowoczesnym,kierujenimutopia
miejscwciążjeszczeniedotkniętychnowoczesnością,tostanowimoty-
wacjęjegopostępowania,jegodecyzji.Jesttozpewnościąbardziej
motywacjanostalgicznakogoś,kto,popięćdziesięciulatachemigracji
kierujesięjedyniefantazmatemjakiejśmitycznejkrainyaniżelipamięcią
konkretnychmiejsc.Pułkowniknosiwsobiekliszezbiorowejpamięci,
sztampywrodzajuszerokiegohoryzontu,otwartegopola(oczywiś-
cie—flswojego”,cokolwiekmiałobytooznaczać,pozamomentalnym
poczuciemswojskości),chat(zapewnekrytychsłomą,choćotymakurat
mowywopowiadaniuniema),ogrodów(alejakich?,gdzie?),chłopów
przyodzianychwsukmany(ichbrakdajesięzauważyć)—słowem:
zbiórsielankowychobrazówicytatów.
Cowięcej,alienującycharakternowoczesnegokapitalizmuwyraźnie
doskwierapułkownikowi:
Tam[powiadadoswegonotariusza,afltam”oznaczamiejsce,gdzie
zamierzapowrócić,miejscewgranicachterytorium—F.M.]sąinni
ludzie,moiludzie.onizrozumiejąmnie,jaich.Atu,uwasjestmijuż
straszniepustoś
s.212
Pustka,zmianainicość,któreodczujejużodsamejGranicy,wynikać
będą—jaksądzę—właśnieznagłegoiniespodziewanegoodkrycia
(odkrycianiewypowiedzianego,zaledwieintuicyjnego,możnapowie-
dzieć:zodkrycianostalgicznego),żeitutakże,wgraniceterytorium,
najniespodziewaniejzawitałanowoczesność.Zmiana,odktórejpułkow-
nikucieka,aleodktórej,jaksięokazuje,uciecmusięnieudaje,ponie-
ważucieczkatakajestniemożliwa,jest—powiedzmytozgodniezter-
minologiąMichelaFoucaulta—zmianąocharakterzeepistemicznym13,
13Używamtuoczywiściepojęciaepisteme,któresterujetekstemMichelaFoucaulta
Słowairzeczy.Archeologianaukhumanistycznych.Przeł.T.Komendant.Gdańsk2006.
Epistemerozumiemjakosumęswoistychflsterowników”ogółuwypowiedzi,którespra-
wiają,żezogólnejliczbywypowiedzidającychsięsformułowaćzużyciemsystemu
