Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PRZEDMOWA
37
Neapolitańska,cesarzZygmunt)czyuczonychmędrcówipisarzy
(PierdellaVigna,DanteAlighieri,AntoniodaRho,LuigiMarsili,
NiccolòNiccoli)orazadwersarzyPoggiazFranceskiemFilelfem-
uosobieniemgłupoty,hipokryzjiiignorancji-naczele.
Kluczowadlakompozycjizbiorukategoriaróżnorodności
przejawiasięrównieżwjegowielogatunkowości32,którejdowo-
dząrozmaitetypyfacecjiczyteżopowieści,jeślichcemyposłużyć
sięterminologiąBraccioliniego33.Mamybowiemwksiążceteksty
krótkie,przypominająceapoftegmaty(np.OUXV,XVIII,XXIX,
LXXVII),aleidłuższe,zbliżającesięwręczdonowel(np.OUII,
V,X,XLIII,C).Poggio,określajączawartośćdzieła,posługiwałsię
kilkomaterminami,bopozafacetiaeczy-używanymwymiennie
ijakosynonim-confabulationesmamy:fabulae,ioci,resinfimae.Roz-
maitośćnazwizwiązanychznimitypówfacecji/opowieściświad-
czyłaoczywiścieochęcinawiązaniadoszerszejtradycji.Jejkorzeni
szukaćnależałobywDeoratoreCycerona,gdzieczytamyodwóch
rodzajachżartów,Dzktórychjedenwrównymstopniurozsianyjest
wcałejmowie,drugijestbardzoostryizwięzły”34,akontynuacji-
wszczytowychosiągnięciachnowelistykiwłoskiegoQuattrocenta:
DekameronieGiovanniegoBoccacciaiTrecentonovelleFrancaSacchet-
tiego,gdziehistoriaubranawszatęnoweli,bajkialboprzypowieści35
służyłanietylkocelomludycznym.
Nicdziwnegozatem,żeBracciolini,kończącPrzedmowęipo-
nownieodnoszącsiędodziełaArpinatyOnajwyższymdobruizłu,
zwróciłsiędoodbiorcówiskreśliłichidealny,wswymmniemaniu,
obraz:ludzizpoczuciemhumoru,przychylnychautorowiijegopracy
(DpodobniejakLucyliuszżyczyłsobiezaczytelnikówmieszkańców
32Por.WALSER1914,s.265;BiSANTi2011,ss.19-29.
33Kwestiitejdotykatakżetłumaczka,wyjaśniającprzekładtytułuzbioru
jakoOpowieściucieszne.Por.I.GRzEśczAK,Odtłumaczki,ss.63-65.
34CiC.Deorat.2.218(przeł.B.AWIANOWIcz).
35
Por.GiovanniBoccaccio,Dekameron,przeł.E.bOYE,przedmowa
M.BrAhMEr,Warszawa1957,s.28.SzerzejnatematzwiązkuPoggiazSacchet-
timiBoccacciempisałL.DiFrANCiA,Novellistica,t.1:DalleoriginialBandello,
Milano1924,ss.339-341;por.też.BiSANTi2011,ss.205-227.