Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PRZEDMOWA
39
W1492rokuGuillaumeTardifofiarowałKarolowiVIIIwybór
112facecji38,zktóregoskorzystałanonimowyautordziełaParangonde
nouvellesshonnestesetdelectableswydanegow1531rokuwLyonieprzez
DenisadeHarsy’egoizawierającegonietylkoutworyPoggia,lecz
równieżBoccaccia,Petrarki,ValliczyfragmentyutworuTillEulen-
spiegel39,notabeneuwzględniającegoteżopisyprzygódtytułowego
bohaterainspirowanealbobezpośrednioFacetiarumliber,albopoja-
wiającymisięwzbiorzewątkami(głównieobscenicznymi,jaknp.
pigułkautoczonazkałuzOUCLXVI,pokazywaniegołegozadka
zopowieściLokardynaleBordeauxiszalbierzu,edukacjiosłazOU
CCL).W1476rokuwulmwyszłałacińsko-niemieckaedycjabajek
iżywotaEzopa(Vitaeetfabulae)HeinrichaSteinhöwela(tzw.Ulmer
Aesop),obejmującarównieżopowieściBraccioliniego;zostałaona
potemprzetłumaczonananiemiecki,czeski,flamandzki,francu-
skiihiszpański40.
Podrugie,Opowieściuciesznewytyczyłydrogędorozwojuno-
wegogatunku-facecjiwłaśnie,itozarównopisanejpołacinie,
jakiwjęzykachnarodowych,czylikrótkiej,syntetycznejopowie-
ściprozą(itymróżniłasięonaodnoweli),nierzadkofrywolnej,
zakończonejzaskakującąpuentą.Wartowtymmiejscuprzywo-
łaćtytułynajsłynniejszychinspirowanychFacetiarumliberzbio-
rów,mianowicieCentotrentanovelleofacezieLudovicaCarbonego,
dedykowaneksięciuBorsod’Esteipowstałewlatach1466-1471,
przypisywaneAngelowiPolizianoDettipiacevoli(1477-1479)czy
ProverbiAntoniaCornazzana(latasiedemdziesiąteiosiemdziesią-
teXVIwieku)bądźantologiedowcipnychhistoriipoświęconych
konkretnympostaciom,jakLiberrerumgestarumAlphonsiregis(1455)
AntoniaPanormityorazniecoodnichpóźniejsze,anonimowe
38OmówieniedziełaikrytycznąedycjętłumaczeniaopracowaliF.DUVAl
iS.hERIchE-PrADEAU,[w:]G.Tardif,LesfacétiesdePoge,traductionduLiber
facetiarumdePoggioBracciolini,Genève2003.
39OźródłachParangon…piszeG.-A.PEROUSE,NouvellesfrançaisesduXVIe
siècle:imagesdelaviedutemps,Genève1977,ss.69-99.
40Szerzejnatentematpor.SOzzI1982,ss.235-259.