Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
(ἀξιολογώτOτO,KάλλιστO,θOυμOστά).Wśródnichpoematorybach
irybakachbył,zdaniemstarożytnych,dziełemnajdoskonalszym(ἐν
τούτοιCἉλιευτιKὰμάλιστOδιέπρεψεν),przyciągającymuwagęczy-
telników,awięctym,którydałtwórcy-jaknapisanowwierszowanej
inskrypcjinajegogrobie3-wiecznąsławę(KλέοCἀείδιον),czylito,co
odczasówHomeraibohaterówjegoarcypoematówbyłomarzeniem
każdegoczłowieka,pozwalającymprzekroczyćmugraniceludzkiej
śmiertelnejnatury.DocenienieutworuOppianaprzezwspółczesne-
gomu,niebylejakiego,bocesarskiego,odbiorcęniektórzyrozumieli
całkiemdosłownie,codałopoczątekhistoriioniebotycznymhono-
rariumautorskimprzyznanympoecieprzezwładcę4.Mówiono,że
zakażdywerspoematuotrzymałonodniegozłotąmonetęiztego
powodudziełozaczętonazywaćzłotymiwierszami(χρυσέOἔπη).To
dowcipneokreślenie,alezarazemidwuznaczne,bomogąceodnosić
sięzarównodowysokiejwartościartystycznejdzieła(przymiotnik
3Przytaczanaprzezbiografainskrypcjaułożonajestwpierwszejosobie.Odda-
waniegłosusamemuzmarłemu,naktóregomogileznajdowaćmiałsięnapis,było
częstymzabiegiemstylistycznymwgreckimepigramacienagrobnym.Wwypadku
naszegopoetypośmiertnewyznaniemiałobytakżeodkrywaćjegoświadomośćwła-
snejwartości.Całyepigrambrzmi:
Ja,Oppian,sławęwiecznązdobyłem,jednakże
nićMojrymniezawistnaporwałaichłodny
Hadeswchłonął-młodegowieszczapięknejmowy.
Gdybydłużejwśródżywychtrwaćdałamizgubna
Zawiść,niktbyczcizmojąrównejniedostąpił.
4Taszczodrośćcesarza,któregotożsamośćidentyfikowanoróżnie(zob.dalsze
rozważaniawniniejszymWprowadzeniu),wobecpoetymiałazapewnedowodzić,
wintencjiopowiadającychoniej,aceniącychOppianaautorów,zarównogeniuszu
twórcy,jakiobeznaniawładcyzliteraturą.Zczasemstałasięjednaknarzędziem
wczesnochrześcijańskiejpropagandy,potępiającejwczambułwszystko,copogań-
skie,awynoszącejpodniebiosaludziiczynyzwiązaneznowąreligią:Hermiasz
Sozomen,żyjącywVwiekun.e.autorHistoriiKościoła,służalczodedykującdzieło
cesarzowiTeodozjuszowi,przywołujeopowieśćocesarzuhojniedającymOppiano-
winposztucezłotazakażdywierszmiernejpoezji”(przekładS.Kazikowskiego).
Sozomen,rzeczjasna,deprecjonujeutwórOppianaizachwycającegosięnimcesarza
poto,byretorycznie(ijakżelizusowsko!)zestawićdawnychtwórcówielitarnych
czytelnikówichdziełzwłasnympisaniemirzekomoprawdziwymkoneserstwem
Teodozjuszanwnocyzzapałempogrążającegosięwksiążkach”inwzoremKrólanie-
bieskiego[ł]udzielającegodarówbezliku”
.
8
WydawnictwoNaukoweUAM–wszelkieprawazastrzeżone
