Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Użytecznośćwiedzyojacielesnymdlapsychologiisportu
23
skonaleniewłasnegowygląduisprawnościfizycznej.Byćmożefunkcjitychnależa-
łobywyróżnićwięcej(kontynuowaniewłasnejegzystencji,rozwijanieosobowości,
orientacjawprzestrzeniiczasieitd.).Skupiamsięjednaknatych,któreniewątpliwie
umożliwiająpodejmowaniedziałaniaruchowego.Bezmożliwościrealizacjitychfunk-
cjiwzasadzieniebyłobymożliwepodjęciejakiegokolwiekzachowania.Rozpatrując
problemwpłaszczyźnieewolucyjnejmożnaprzypuszczać,żekażdazwykształco-
nychformjacielesnegomusimiećwartośćprzystosowawczą.Oilejednakodkrywcy
kolejnychformjacielesnegodążylidowykazania,żewyróżnionyprzeznichrodzaj
reprezentacjiciałajestwystarczającąformąorganizacjidoświadczaniazwiązanego
zwłasnącielesnością,otylewspółcześnibadaczetejproblematykiskłaniająsiędo
przypuszczenia,żeichdziałaniejestściślezsobąskoordynowane.Zilustrujętęten-
dencjędwomaprzykładami.
FrancoiseDolto(za:Geerardyn,Walleghem,2005)przedstawiłateorięjaciele-
snego,wktórejpsychologicznieukształtowanywizerunekciałaineuronalnyschemat
ciałaściślezsobąwspółpracują.Jejzdaniem,schematciałajestuniwersalnym,ge-
netycznieprzekazywanym,anatomicznym(neuronalnym)wzorcemciała,któryjest
identycznyuwszystkichprzedstawicieligatunkuludzkiego.Taneuronalnastruktura
maułatwiaćzaspokajaniepotrzebbiologicznych,awięctworzyonazbiórruchowych
sposobówwykorzystaniaciaławceluzdobywaniapokarmu,obronyprzedzagro-
żeniemzestronyinnych,podejmowaniaaktówseksualnychitd.Schematciałajest
ściślezwiązanyzżyciempopędowym.Natymschemacieopartazostajestruktura
psychiczna,nazwanaprzezDoltowizerunkiemciała.Jesttozindywidualizowane
doświadczaniewłasnejcielesności,które:finależytraktowaćjakoożywionąsyntezę
naszychemocjonalnychdoświadczeń,jakonieświadome,symbolicznewcielenie
podmiotupożądającego,które–wspieraneprzezschematciała–jestkształtowana
poprzezkomunikacjęzinnymiludźmiiktóreumożliwiateżnasząkomunikację
znimi”(s.305).
Wizerunekciałajestformąposzerzeniafunkcjirealizowanychprzezschemat
ciała.Dziękiniemuciałojestwykorzystywanedoinicjowaniadziałańintencjonalnych
inawykowych.Wcałościwizerunekciałaokreślanaszegeneralnepragnieniawobec
przyszłości.Składasięztrzechczęści,nazwanychczęściąpodstawową,funkcjonalną
ierogenną.Pierwszyskładnikwiążesięzdoświadczaniemnarcystycznejciągłości
wprzestrzeniiwczasie.Możnapowiedzieć,żekształtujeonwnaswolęprzetrwa-
nia.Drugiskładnikpowstajejakokonsekwencjażyciawegetatywnego,związanego
zdoświadczaniemjedzenia,oddychania,wydalania,percepcjiwęchowejismakowej.
Możnapowiedziećinaczej,żejesttoodczuwanieżywejcielesności.Trzeciskładnik
jestutworzonynabaziepopęduseksualnego.Powstajenagruncierelacjidziecka
zmatką(opiekanadciałemdziecka)iokreślarelacjezinnymiludźmi(uzyskiwanie
zichstronyprzyjemnościlubprzykrości).Odtreściwchodzącychwskładwizerunku
ciałauzależnionajestnaszapostawawobecświata.Doltowyróżniatutajpostawę
dośrodkową:przyszłośćjawisięnamjakozagrożenie,coś,czegonależyunikaćoraz
