Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Użytecznośćwiedzyojacielesnymdlapsychologiisportu
25
MimozasadniczychróżnicwujmowaniujacielesnegoprzezDoltoiPaillarda,
obiekoncepcjełączyjednaidea:podkreśleniekoniecznościwspółdziałaniaschematu
ciałazwizerunkiemciała,awięcstrukturybiologicznejzestrukturąpsychologiczną.
Bezmożliwościtakiejwspółpracysterowaniewłasnymciałembyłobywjakimśstop-
niudefektywnealbowręczniemożliwe.Istniejewieledowodóweksperymentalnych
iklinicznych,którychtutajniebędęomawiał,ukazującychpoprawnośćtejtezy.Oczy-
wiścieistniejątakżeinneteorie,któreprzedstawiajązasadywspółdziałaniainnych,
wcześniejomawianych,strukturjacielesnego.Napodstawietychkoncepcjimożna
przyjąć,żewspółczesnebadanianadjacielesnymukierunkowanesąprzedewszyst-
kimnawykazanie,żetastrukturapsychicznajestpodstawowymłącznikiemmiędzy
biologicznymciałem,umysłemiotoczeniemżyciowymczłowieka.Odczuwanie
własnegociała,jegoprzeżywanie,integrowanieróżnychmodalnościpercepcyjnych
pochodzącychzorganizmuiwykorzystywanieichwpodnoszeniusprawnościdzia-
łaniaitroszczeniasięociało,możnatraktowaćjakowpełnizintegrowanysystem
funkcjonalny,którykiedyśnazwałemprocesemucieleśnieniapsychiki.
Nakoniectegofragmentuanalizynależyzauważyć,żedotychczasowekoncepcje
teoretyczneskupiająsięzwyklenaukazaniumechanizmów,którezapewniająkoor-
dynacjędziałaniadwóchwzględnietrzechskładnikówjacielesnego.Jesttojednak
wycinkowerozwiązanieproblemu.Czasamiprzyjmowanejestzałożenieoistnieniu
hierarchicznegouporządkowaniamiędzyposzczególnymirodzajamijacielesnego
(Fisher,Cleveland,1958).Jednakzałożenietonigdyniezostałoskonkretyzowane
wpostacizasadokreślającychistnienienadrzędności-podrzędnościmiędzysubstancjal-
niezróżnicowanymireprezentacjamiwłasnegociała(schematciała–poczucieciała,
percepcjaciała–wyobrażenieciała).Możnaoczywiściewykorzystaćdotychczasowe
ustalenia,podejmującpróbęukazaniaodkrytychjużmechanizmówzapewniających
koordynacjęmiędzysąsiadującymizsobąstrukturamijacielesnego.Wtensposóbja
cielesneuzyskujemożliwośćintegrowaniaposzczególnychfunkcjiorganizmu,jednak
niewięcejniżdwóchwzględnietrzech.Tozpewnościąjestpostępemwstosunku
dodawnychteoriijacielesnego,jednaknieumożliwiawyjaśnieniazintegrowanego
współdziałaniaorganizmunawszystkichjegopoziomach(Kowalik,2009).
Wzwiązkuztymwartowziąćpoduwagęzupełnieinnąmożliwośćkoordynowa-
niafunkcjipełnionychprzezposzczególneformyjacielesnego.Teoretyczniemożna
sobiewyobrazić,żekoordynacjatamazupełnieinnychcharakter–takimianowicie,
żeistniejąuniwersalnemechanizmy,którezapewniająwspółdziałaniewszystkich
formreprezentacjiwłasnejcielesności,awkonsekwencjiumożliwiajązintegrowane
działaniecałegoorganizmuludzkiego.Niewątpliwieistniejewieledowodównato,
abytakąszczególnąrolęprzypisaćmowieiruchowi(Petit,2005;Stamenow,2005).
Poniżejpodejmępróbępokazania,wjakisposóbruchmożepełnićfunkcjęscalającą
wobecdziałaniaróżnychformjacielesnego,ale–itojestciekawsze–będęchciał
ukazać,wjakisposóbproponowaneujęciejacielesnegoprzyczyniasiędozintegro-
wanegowykorzystywaniaciałaludzkiegowdziałalnościsportowej.
