Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
•11
Kanta)iwywiezionedoDürbenwKurlandii.WprawdzieSchoenpoczątko-
wopodjąłpewnąpróbęzredagowaniaKantowskichnotatek,alezadanieto
całkowicieprzerosłojegomożliwościiostateczniezostałoprzezniegopo-
rzucone20.Odtejpory,przezponadpółwieku,manuskryptypozostawały
pozazasięgiemzainteresowanychnimibadaczy.PośmierciSchoena,wroku
1854,zostałypodjętepróbyichzakupudlaKrólewskiejBibliotekiwBerli-
nie.PonadtopojawiłysiępublikacjenatematKantowskiegomanuskryptu
izainteresowaniejegotreścią.Zabrakłojednakwystarczającychśrodków,by
wykupićmanuskryptyzrąkprywatnych.Sytuacjatautrzymywałasięprzez
kolejnelata,ażdoczasu,gdyrękopisemzainteresowałsięRudolfReicke,je-
denzczołowychbadaczyKantowskiejspuścizny.
Reickeustalił,żerękopisyuważaneprzezdługiczaszabezpowrotnieutra-
cone,wciążpozostająwrękachrodzinyKanta.Zazgodąwłaścicieliprzejrzał
jeiopublikowałpierwsząinformacjęotymodkryciu21.Wielewcześniejszych
domysłówwtensposóbobalonoiponowniezostałaobudzonanadziejana
publikacjęnieznanegodziełaKanta.Reickeniezdawałsobiejednakspra-
wy,jakpoważnymprzedsięwzięciemjestzadanie,któregosiępodjąłw1864
roku.DopierwszejpublikacjinieukończonejrozprawyKantamusiałojesz-
czeminąćponad17lat.OpracowanawówczasprzezReickegotranskrypcja
wypełniłaaż24numerynAltpreußischeMonatsschriń”wydawanewlatach
1882-1884,aitakbyłotowydanieniepełneiniedokończone22.
PublikacjaReickegoaniniezadowoliłaentuzjastów,aninieprzekonała
krytykówwydaniarękopisówKanta.ZnaczącygłosKunaFischera,jednego
znajważniejszychówczesnychautorytetów,któryoszkicachdoostatniego
dziełaKantapowtórzyłtylkoznaneoddawnagłosysceptyków,zadecydował
zapewneoprzekreśleniustarańpotencjalnychwydawcównakolejnedziesię-
ciolecie23.WobronieplanówpublikacjimanuskryptówKantastanąłwów-
czasnikomunieznanyhamburskipastorAlbrechtKrause,któryniebędąc
wprawdziespecjalistą,wykazałentuzjastycznepoparciedlarealizacjiideiod-
20E.Adickes,KantsOpuspostumum,s.7.
21R.Reicke,AnzeigevonKantsnachgelassenerHandschrif,nAltpreußischeMonats-
schriń”1864,Bd.1,s.745-749.
22Por.E.Arnoldt,GesammelteSchrifen.Nachlań,Bd.4,Berlin1911,s.380;E.Adickes,
KantsOpuspostumum,s.12in.TowłaśnietęedycjęReickegowswejmonumentalnej
monografiicytujeAdickes.
23K.Fischer,GeschichtederneuernPhilosophie,Bd.4,ErsterTeil.EntstehungundGrundle-
gungderkritischenPhilosophie,Berlin1928,s.106.Cytatwprzekł.pol.zob.w:T.Kupś,
OpuspostumumImmanuelaKanta,Toruń2016,s.41.
