Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
96
MarcinR.Pauk
młodegokrólaniemieckiegoHenrykaHohenstaufa,zastępującegowRzeszy
swegoprzebywającegonakrucjacieojcaKonradaIII,dopapieżaEugeniu-
szaIII.Interweniowałonwsprawieswojejciotki,księżnejpolskiejAgnieszki,
nietylkoobłożonejpapieskąklątwą,aleteżzmuszonejsiłąDdeterrasuaet
dehonoresuiducatusexulare”
58
.Wartozauważyć,żewkorespondencji
ztegookresudotyczącejsprawpolskichprawaiinteresyAgnieszkijako
ciotecznejsiostrykrólaniemieckiegosąeksplikowanerównieczęsto,jakjej
zegnanegoztronumężaWładysławaII
59
.Niewydajesię,bysamaAgnieszka
ijejrodzinawodmiennysposóbdeniowaliistotęswegowładczegosta-
tusu.Wbardzopodobnymrozumieniutj.naokreśleniepełniwładzy
książęcejspotykamyterminhonortakżewnarracjidokumentupatriar-
chyjerozolimskiegoMonachaz1198r.,wedługktóregoMieszkoIIIStary
potwierdziłprzywilejimmunitetowyswojegobrataBolesławaIVdlabożo-
grobcówmiechowskich,potymjakDsuccessissetinhonoreregiminis”
60
.
Powróćmyjednakwtymmiejscudoźródełtrzynastowiecznych.Podobny
doczesnysensterminuhonorjakwKsiędzeHenrykowskiejodnajdujemy
wuroczystymprzywilejuksięciaWładysławaLaskonogiegodlapolskich
instytucjikościelnych,wystawionymnawiecuwCieniw1228r.wzwiązku
zobjęciemtronukrakowskiego.Bardzorozbudowanaarengadokumentu,
zawierającacytatzPsalmistyichrystologiczneodniesieniadonaturywła-
dzymonarszej,wyrażawistocieprostąprawdęotym,żeuprzywilejowanie
Kościoła,któregooblubieńcemjestChrystus,przysparzaksięciudoczesnego
honoruizapewniamuzbawieniewieczne
61
.Podobnienietylkozbawie-
niuduszy,aletakżepomnażaniuhonoru(honorisincrementum),azatem
pomyślnościziemskiegopanowaniaksięcia,służyćmiałotakżeukorzenie
siępozostającegopodklątwąBolesławaRogatkiprzedBogiemipojednanie
zKościołem,połączonezzadośćuczynieniemwyrządzonychmuszkód62.
Wkontekścieczystopolitycznym,pozbawionymjużjakiegokolwiekkom-
ponentureligijnego,znaczeniapojęciahonoruksiążęcegojakopierwszorzędnej
kategoriipojęciowejwrealiachpierwszejpołowyXIIIw.dowodząjednak
chybanajdobitniejtekstyukładówmiędzyksiążętamipiastowskimi.Dziesięć
latprzedwspomnianymukłademwCienizawartyzostałsojuszmiędzy
WładysławemLaskonogimaHenrykiemBrodatym,któregowarunkiznane
sądziękiinsertowiwkonrmacjipapieżaHonoriuszaIII.Układznanyjest
jedyniewbrzmieniudokumentuwystawionegoprzezksięciawielkopol-
skiego,alejakmożemywyczytaćzsamegodyplomupodobnezobo-
wiązaniapodjętezostałytakżeprzezdrugąstronępaktu.Jegocelemjak
58SUB,t.1,nr13.
59Ibid.,nry14i17.
60KDW
,t.1,nr34.
61KDKK,t.1,nr20;T.Nowakowski,Ideearengdokumentówksiążątpolskich,s.199.
62SUB,t.3,nr361.