Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Ostatecznietrzebaumrzeć
zantki.BiskupJuanGerardiCondera,któryjużpowynegocjowanymuspokoje-
niusytuacjiopracowałraportnatemattego,cozaszło,samzostałteżzabity
.
nWkonkluzjiraportustwierdzano,żegwatemalskaarmiaizwiązaneznią
jednostkiparamilitarne,takzwanewiejskie»patroleobywatelskie«,sąodpo-
wiedzialnezaosiemdziesiątprocentzabójstwcywilówiżepartyzancipopeł-
niliniecomniejniżpięćprocenttakichprzestępstw”25.Działosiętonaparę
latprzedogłoszeniemprzezJanaPawłaIIbłogosławionymIndianinaJuana
Diego(1990).W2002r.wMeksykuJanPawełIIkanonizowałgo,czy-
niącjednocześniewszystko,bypowiedziećmeksykańskim(orazinnym)
Indianom,żeuważaichzajaknajbardziejpełnoprawnychwspółgospodarzy
swoichkrajów.
***
Definicjaludobójstwa,przyjętadziśwprawiemiędzynarodowym,ograni-
czajejstosowanie.Terminuużytow1944r.Wprowadziłgo,przynajmniej
jakokategorięprawną,byływarszawskiprokuratorRafałŁemkin(Raphael
Lemkin),żyjącyodpoczątkudrugiejwojnyświatowejwUSA,członekamery-
kańskiegozespołuprokuratorskiegowNorymberdze.KonwencjaNarodów
Zjednoczonychwsprawieludobójstwajegoautorstwapochodziz1948r.Zo-
stałazbudowanadlaprecyzyjnejsytuacjiniszczenianaroduztejprzyczyny
,
żejestonwłaśniedanymnarodem.Zakładadziałaniewzamiarzezniszcze-
niagruprasowych,etnicznych,narodowych,czyreligijnych.ZSRRniechciał
objąćdefinicjągrupokreślanychpolitycznie,Zachódniechciałgrupokreśla-
ny
chprzezkryteriakulturowe(działaniawkoloniach!)26.Nawiasemmó-
wiąc,WielkaBrytaniaiStanyZjednoczoneratyfikowałykonwencjędopiero
wroku1970(WielkaBrytania)i1988(USA)
27.
Konwencjajestułomna.Zwłaszczazałożeniedziałaniawzamiarzewy-
mordowanianarodulubgrupyetnicznejjestnadmiernieograniczające.Już
niemówiącodyskusyjnościocenyzamiaru(założonegocelu),tonaródmo-
żezostaćwymordowanyniezależnieodzakładanegopierwotnieceluiskali
działańzakładanejpoczątkowo.Jestfaktem,żepotraktowanienp.Tatarów
(represjeigłódpodkonieclatdwudziestych,apotemichnrozkułaczanie”
izesłanie),kiedyzginęłaprzemożnaczęśćnarodu28,byłoniszczeniemludu
25FranciscoGoldman,Sztukapolitycznegomorderstwa,czyliktozabiłbiskupa,Wydawnictwo
Czarne,Wołowiec2011,s.33.
26LechM.Nijakowski,nLewicapoAuschwitz.Ludobójstwojakotematlewicowegodyskursu
po
litycznego”,Zdanie,2008,nr1–2,s.32.
27AdamKrzemiński,nSłownik...”.
28JacekHugo-Bader,nKsięgapowrotuzniewolisowieckiej”,MagazynGazetyWyborczej,
12XI1993.