Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1.MojamłodośćwPolsce
ROZDZIAŁ1
MojamłodośćwPolsce
I
Wlatachtrzydziestych,czasachmojejmłodości,polskaprowincjabyła
pięknąkrainązezłotymipolamipszenicy,dostojnymilasami,
spokojnymiwioskamiirozległymiłąkami,poprzecinanymiliniami
czystych,powolnychstrumyków.Ludzieżyliskromniewswoich
domachlubdobrzeutrzymanychwiejskichchatach,sąsiadujących
zmalowniczymistodołamiiszopami,typowymidlapolskiego
krajobrazu,jakożetylkotrzydzieściprocentludnościmieszkało
wmiastach.Budynkimającepokilkasetlatmożnabyłoznaleźćnawet
wmałychmiasteczkach.
DolatczterdziestychxxwiekuprzezcałestuleciaŻydziodgrywali
znaczącąibarwnąrolęwdumnejhistoriiPolski,współtworzylipolską
tradycję.WśredniowieczuŻydziucieklizEuropyZachodniejprzed
masowymiprześladowaniami,międzyinnymiprzedhiszpańską
inkwizycją,apolskaszlachtaprzyjęłaichgościnnie,poczynającodxii
ixiiistulecia.WiększośćŻydówosiedlającychsięwPolscestanowili
kupcyiprzedsiębiorcy.Ożywilionipolskihandel,cobyłopalącą
potrzebązamożnychposiadaczyziemskich.WxixwiekuwPolsce
mieszkałojużponadosiemdziesiątprocentwszystkichŻydów
naświecie.Obywatelenarodowościniemieckiej,zamieszkującytereny
bliskozachodniejgranicypaństwa,stanowiliokołotrzydziestuprocent
ludności1.ZarównoŻydzi,jakinie-Żydzipotrafiliprześledzićswe
pochodzenie,sięgającwstecznielatlubdekad,leczcałychstuleci.
Węgrów,sennemiasteczkoliczącejedenaścietysięcymieszkańców,
położonejestnadrzekąLiwiec,tamgdzierzekaBugwpadadoWisły,
zaledwieosiemdziesiątkilometrówodtętniącejżyciemstolicyPolski
Warszawy.Wlatachtrzydziestychxxwiekuczterdzieściprocent
ludnościWęgrowastanowilikatolicy,asześćdziesiątprocentŻydzi,
proporcjonalniedużonawetdlaPolski,gdzieŻydzistanowilidziesięć
procenttrzydziestopięciomilionowegonarodu.Węgrówleżał
naterenachrolniczych,azdolnościkupieckieŻydówwhandlupłodami
rolnymibyłytubardzoprzydatne,dlategonaprzestrzeniwiekówliczba