Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
pijeswojąbawarkę.Pranietrwacałydzień,ajaniewychodzęzkuchni.
Bioręsobieswójstołeczekisiedzę,przypatrującsięzafascynowana.
Kuchniajestpełnapary,mydliniwszędzieunosisięzapachproszku
iczystości.Białączęśćpraniapłuczesięwzimnejwodziezdodatkiem
wybielającegochlorku.Nakońcuwszystkietrzy:paniHelena,gruba
praczkaAnielaija,wchodzimynastrychzszaflikiemiwieszamymokrą,
nakrochmalonąwcześniejbieliznę.
Natakichstrychachbędęsiękilkalatpóźniejukrywałamiędzywilgotny-
micieniamisuszącejsiębielizny4.
AtymczasemcałydzieńpaniHelenasprząta,krzątasięibrzęczy
filiżankami,kiedyprzynosimamiekawęidowiadujesię,comabyćna
obiad,żebykupićodpowiednieprodukty.Czasemzabieramniezesobą
nazakupy.
WAlejachkręcisięmocpielgrzymów,oglądająróżnedewocjonalia,
najczęściejprodukowanewmałychmiejscowychwarsztatachżydow-
skich.Kiedyprzechodząpielgrzymki,ludziezdejmujączapkizgłówna
znakszacunku.IniechbytylkojakiśŻydtegoniezrobił–aprzecieżŻyd
naznakszacunkuiwiarytęgłowęprzykrywa–zarazbyoberwał!
Takbyłowmoimmałymczęstochowskimrajuwlatach1931–1939,
zanimprzedoczymaCzarnejMadonnydokonałasiężydowskagehenna.
Pozostałesześćlattowojna,głód,samotność,ukrywaniesięprzed
polowaniemnaŻydów,ucieczkizmiejscanamiejscemiędzygettami,
wsiamiimiastami,wpotwornymstrachuprzedśmiercią,zazwyczajzrąk
Niemców,przyaktywnejwspółpracypolskichszmalcownikówipoma-
gierówwkażdymwieku,oddzieciwskazującychpalcemikrzyczących:
nŻydówa!Żydówa!”,podorosłychześwidrującymspojrzeniem,obiecują-
cychniezaprowadzićnaGestapo,jeślioddasiękosztowności.
Inikomu,wierzajciemi,nikomuniewybaczyłamnigdytejorgiiży-
dowskiejkrwi,wktórejsięzwielkąrozkosząkąpaliNiemcy,Polacy,ich
bogowieinaszPanBóg,cosięteżodwrócił.
AgnieszkaPiśkiewicz-Bornstein:Ilepozostałojeszczepolskiej,często-
chowskiejIrkiwizraelskiejIrit?
Tamtejjużniema.Znikła.
14
