Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Trzebaobiektywnieprzyznać,żepremierdobrzeznałPolakówzczasów
swejdziałalnościwKownieiwGrodnieisłusznie–biorącpoduwagęinte-
resrosyjski–ceniłich,obawiającsięzarazemwpływów
,jakiemogliwywie-
rać.Wartoprzytymzauważyć,żenacjonalistycznyzwrotwpolitycestołypi-
nowskiejnastąpiłdopieroporozwiązaniuIIDumyPaństwowej,gdypolscy
posłowie,którymijakoprezesKołaPolskiegokierowałRomanDmowski,od-
rzucilipropozycjęwsparciarząduistworzeniakoalicjiwiększościowej
9
.
BazylowszczegółowoomawiaokolicznościzabójstwaStołypina.Wbrew
różnymteoriomodrzucawswejksiążcekoncepcjęspisku,zwłaszczadokona-
negorękamitajnejpolicjipolitycznej,którątowersjępropagowałowielunie-
douczonychzazwyczajbadaczysowieckich.Chłodnaargumentacja–premier,
oczympowszechniewiedzianowkręgachwładzy
,byłwprzededniudymisji
–wydajesięprzekonywająca,ajakichkolwiekśladówmaterialnychpotwier-
dzającychzbrodnie„ochronki”(Profesornienawidziłtegoneologizmuwywo-
dzącegosięzbolszewickiejnowomowy)–poprostubrak.
Ostatnielata...ukazałysięporazpierwszywroku1972.Prawie40latto
dlamonografiizzakresuhistoriinowoczesnejwiekdoprawdysędziwy
.Czy
zatemksiążkazachowałajeszczeaktualność?!Odziwotak.WNowejRosji
anizaJelcyna,anizaPutina,pomimofascynacjiosobąStołypinaiwprowa-
dzeniagodopanteonunarodowychbohaterów
,niepodjętobardziejrzetel-
nychbadańaninadjegoosobą,anibiografią,ratującsprawęreedycjamiemi-
gracyjnychwspomnieńjegocórkiMariiibliskiegowspółpracownikaAlek-
sandraZieńkowskiego
10
.Wieleoryginalnychszczegółów
,wtymtakżerozsze-
rzającychzakresinformacjipodanychwOstatnichlatach...,zawierająpa-
miętnikisynaPiotra–ArkadijaStołypina,opublikowanepośmiertniezko-
leiprzezjegosyna–Dmitrija–wroku1996
11
.Wśródtychdetali,znajdzie-
mychoćbytaki:wchwili,gdywteatrzekijowskimugodziłypremierazbrod-
niczekuleBogrowa,zajętybyłlornetowaniempięknejhrabinyRzewuskiej,
oczywiściePolki.PolskaiPolacybylizatemswegorodzajufatumtegowiel-
kiegoRosjanina.
PawełWieczorkiewicz
10P
.Bok,Wspominaniaomojomotce,P
.A.Stołypinie,NjuJork1953;A.W
.Zieńkow-
skij,PrawdaoStołypinie,NjuJork1956.
11Wydaniepolskie:A.Stołypin,przywspółpracyD.Stołypina,Cesarstwoiwygnanie.
Przediporoku1917.Pamiętniki,Warszawa1998.