Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Osteoporozapierwotna
JanuszE.Badurski,
NonnaA.Nowak
1.1.Istota,defnicje,kryteriadiagnostyczne
Wprzeciwieństwiedoosteoporozwtórnych,gdzieokreślonapatologiawpły-
wadegradująconaliczbęijakośćkości,osteoporozapierwotna(OP)jestwy-
nikiemprocesustarzeniasiętkanekidodatkowegooddziaływaniaklinicznych
czynnikówzwiększającychryzykozłamań(clinicalriskfactor,CRF).Wspólną
cechąwszystkichosteoporozjestzaburzenieprzebudowykości-nadmiarre-
sorpcjiideficyttworzenia,prowadzącydoutratymasy/gęstościobniżającejjej
wytrzymałośćmechaniczną.Zwiększatoryzykozłamaniapodwpływemnieadek-
watnegodoskutkuurazu(nzłamanieosteoporotyczne”,nzłamanieniskoenerge-
tyczne”),najczęściejporównywanegodoupadkuzpozycjistojącej.Pookresie
wzrostuszkieletudookoło30.rokużycia,po20-letnimokresiejegokonsolidacji,
rozpoczynasięinwolucyjnyprocesosteopenizujący,najszybszyukobietpome-
nopauzieitrwającydokońcażycia.Tempotegoprocesuróżnisięznacznieuróż-
nychludzi.Warunkująto:obciążeniegenetyczne,cechykonstytucjonalneciała,
stylżycia,wtymgłównieaktywnośćfizyczna,przebytechoroby,składającesię
naCRF.Takjakwprzypadkuwszystkichprocesów/choróbtowarzyszącychsta-
rzeniusię,ustaleniejednakowegodlawszystkichprogurozpoznaniaosteoporozy
niejestmożliwe.Stądstałeusiłowaniaznalezieniakryteriów,jakimimożnaby
kierowaćsięwcodziennejpraktyce,abyokreślićpróguzasadnionejiracjonalnej
interwencjileczniczej,czylizdecydować:kogoleczyć?codiagnozujemy,aco
leczymy?
Osteoporoza(zrzeszotnienie)utożsamianajestoddawnazestarczymzani-
kiemkości,gdziejestnmałokościwkości”,jednakprawidłowozmineralizowa-
nej,dlaodróżnieniajejodosteomalacji[1].KonsensusŚwiatowejOrganizacji
Zdrowia(WorldHealthOrganization,WHO)w1994r.umożliwiłuwzględnienie
kryteriówhistologicznych,densytometrycznychiklinicznychwdefinicjiosteopo-
rozypierwotnejjakonukładowejchorobyszkieletu,charakteryzującejsięniską
J.E.Badurski,N.A.Nowak
13