Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
Przystępującdopracnadmonografią,niebezpowoduzdecydowaliśmysię
nadaćjejtytułOświęcim–miastopogranicza.PołożenieOświęcimia,leżącegona
granicyŚląskaiMałopolski,narzucałowręcztakieskojarzenie.Jakskompliko-
wanebyłydziejemiastaiziemioświęcimskiejpokazująm.in.podziałyadmi-
nistracyjne.Oświęcimwchodziłwprawdziewskładdiecezjikrakowskiej,ale
podwzględempolitycznymziemianależałanajpierwdoksięstwakrakowskie-
go,późniejkolejnobyławrękachksiążątraciborskich,raciborsko-opolskich,
cieszyńskich,ażwkońcuwykształciłasiętuosobnaliniaksiążąt.Następnie
wpołowieXVw.ziemiaoświęcimskazostaławłączonadoKoronyPolskiej,
alejużod1564r.księstwaoświęcimskieizatorskie,mimooficjalnegowłącze-
niaichdowojewództwakrakowskiego,wchodziływskładpowiatuśląskiego.
PopierwszymrozbiorzeRzeczypospolitejziemiaoświęcimskaznalazłasiępod
rządamiHabsburgów.CesarzowaMariaTeresaformalnieprzyłączyłaziemie
księstwaoświęcimskiegoizatorskiegodotzw.ŚląskaAustriackiego,aleadmi-
nistracyjnieOświęcimprzynależałnadaldoKsięstwaGalicjiiLodomerii.Taki
podziałtrwałażdoodzyskaniaprzezPolskęniepodległościw1918r.
DodziejówOświęcimiazachowałosięwielemateriałówźródłowych,m.in.
licznedokumenty,księgigrodzkiezlat1598-1784(niekompletne,alezawiera-
jącewieleinteresującychmateriałów),księgimiejskiezXVIIiXVIIIw.,księgi
protokołówzposiedzeńradymiasta,niemalniewykorzystanydotejporyko-
piarzdominikanówoświęcimskich.Dysponujemyponadtobardzoobszernym
materiałemdotyczącymXIXw.,okresumiędzywojennegoiczasówIIwojny
światowej.
Historianieoszczędziłategopięknegośredniowiecznegomiasta.Liczne
pożary,epidemie,powodzieiwojnyspowodowałyjegoupadekwrazzkresem
Rzeczypospolitej.Wdwudziestoleciumiędzywojennympodjętopróbęprzy-
wróceniadawnejświetnościOświęcimia,jednakpowstaniepodczasIIwojny
światowejobozukoncentracyjnegoAuschwitz-Birkenaunawielelatwymaza-
łoistnieniemiastazeświadomościwieluludzi.
