Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Oświęcimwbadaniacharcheologicznych.Zarysproblematyki
39
osadynaHStarejGórzeZamkowej”,tj.okołopołowyVIIIdoXw.,naHWzgó-
rzuZamkowym”istniałopogańskiemiejscekultulubcmentarzyskociałopal-
ne.DolikwidacjipogańskiegokultumogliprzyczynićsiępierwsiPiastowie
powłączeniuMałopolskiwskładswegopaństwa.ZnanabyłagorliwośćBole-
sławaChrobregowwalcezwszelkimiprzejawamipogaństwa.Jakzauważyła
ElżbietaSkalińska-Dindorf,grodyWiślan-zwyjątkiemKrakowa-zostały
zniszczonewdrugiejpołowieXw.,wokresiewpływówczeskichipóźniejsze-
gojednoczeniaziempolskichprzezMieszkaI,stającsięwyrazemzerwaniaze
starsząwładząplemienną.
Grodypiastowskiepowstawałynajczęściejwnowymmiejscu.Wprzypad-
kuOświęcimiatakąmożliwośćdawałynaturalnewarunkiobronneWzgórza
Zamkowego.Lokalizacjatamobiektuobronnegoprzekreślałateżmożliwość
odrodzeniasięwtymmiejscustarychpraktykpogańskich.Przyjęciechrze-
ścijaństwawymuszałozmianęzwyczajówfuneralnych.Zmarłychnienależa-
łokremować,leczgrzebać(tzw.grobyszkieletowe)wpozycjiwyprostowanej
zgłowąpostroniezachodniej.Zczasemograniczonotakżewyposażeniepo-
chówkówwbroń,ozdobyiprzedmiotycodziennegoużytku.Dochwiliobecnej
natereniemiastaniemamypotwierdzonejlokalizacjinajstarszegocmentarza
chrześcijańskiegozokołoXI-XIIIw.Możemyjedynieprzypuszczać,żecmen-
tarztakimógłznajdowaćsięprzypierwszymoświęcimskimkościele.Niestety
iwtymprzypadkunatrafiamynaproblem,ponieważtrudnowskazaćnaj-
starsząświątynięwOświęcimiu.Możemybraćpoduwagękościółparafialny
p.w.WniebowzięciaNMP44,nieistniejącyobecniekościółp.w.św.Mikołaja45
alboteżkościółlubkaplicęzamkowąp.w.św.Barbary46.Zpewnościądonaj-
starszychkościołówwOświęcimiunienależałykościółdominikanówp.w.św.
Krzyża,gdyżpowstałnajwcześniejwdrugiejpołowieXIIIw.,aniteżniewielki
kościółlubkaplicap.w.św.Leonarda,ponieważtenwypełniałswojefunkcje
pozamuramimiastadopierowXVI-XVIIw.
Wielezagadekzwiązanychzpoczątkamiosadnictwawfaziewczesno-
państwowejwOświęcimiuteoretyczniemożnabyrozwiązaćdziękiba-
daniomwykopaliskowymnaWzgórzuZamkowym.Niestety,możliwości
poznawczewogromnymstopniuzniweczyłydwakatastrofalnewylewy
rzekiSoływ1805i1813r.,którespowodowały,jaksięprzypuszcza,osu-
44Kościółdodziśniezostałprzebadanyarcheologicznie.Napewnofunkcjonowałwja-
kiejśpostaciwpierwszejpołowieXIV
,abyćmożenawetwdrugiejpołowieXIIIw.
45Niezachowanyśredniowiecznykościółśw.Mikołajausytuowanybyłpozamurami
miejskimiwrejonieulicMikołajskiej,ZaborskiejiJagiełły.Jegodokładnalokalizacja
pozostajenieznana.Pełniłfunkcjękościołaszpitalnegowrazzrozległymprzykościel-
nymcmentarzem(wrejonieboiskaprzySzkolePodstawowejnr1),obecniestan.18
wOświęcimiu.Należyzwrócićuwagęnastarewezwanietegokościoła,którenosiły
równieżnajstarszeświątyniewinnychgrodachkasztelańskichimiastachśrednio-
wiecznych.
46Najprawdopodobniejniewielkiobiektsakralny,byćmożezbliżonydorotundywCie-
szynie,jeślimiałabypochodzićzwczesnegośredniowieczalubbyćjedynieczęściąwy-
dzielonejpartiizabudowańzamkuksiążęcego,coodpowiadałobykaplicyzamkowej.
