Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KatarzynaEremus
Codziałosięuwód?-uzdrowiskaikurortywIroniiżycia
iZacudzewinyNataliiKrzyżanowskiej
orazSerduszkuEugeniiŻmijewskiej
Zjawiskoczasuwolnegorozpowszechniłosięwspołeczeństwiewdrugiejpołowie
XIXwiekuipozostawałowścisłymzwiązkuzzachodzącymirównolegleprze-
mianamigospodarczymi.Intensywnaindustrializacjawymagałapozyskiwania
znacznejliczbypracownikóworóżnymstopniukwalifikacji.Należelidonichza-
równomieszkańcymiast,jakimigrującyzewsi,poszukującyzarobkuchłopi,
którychzewzględunabrakkwalifikacjizatrudnianodopodstawowychiniezbyt
skomplikowanychprac1.Wpoczątkowejfazierozwojuprzemysłuorazkapitali-
zmunieistniałyodpowiednieregulacjeprawneanizabezpieczeniasocjalnedla
pracowników2.Ztegopowoduczęstymzjawiskiembyłapracarobotników,na-
wetkobietidzieci,pokilkanaściegodzindziennie,niejednokrotniewszkodli-
wychdlazdrowiawarunkach3.Równieistotnyproblemstanowiłyniskiewyna-
grodzeniazapracę,zmuszającepracowników-szczególnietychzatrudnianych
przynajprostszych,niewymagającychspecjalnychumiejętnościzajęciach-doeg-
zystencjiwskrajnietrudnychwarunkachmaterialnych.Równoleglezwyzyskiem
pracownikównastępowałoszybkiebogaceniesięgrupprzemysłowców,którzy
podwzględemmajątkowymzaczynaliprzewyższaćszlachtę.
SytuacjarobotnikówpowoliewoluowałajeszczewpierwszejpołowieXIXwie-
ku.Wówczaswniektórychkrajacheuropejskichwprowadzonoustawyokreśla-
jącemiędzyinnymiczaspracykobietorazdolnągranicęwieku,odktórejwolno
byłozatrudniaćdzieci4.Wpóźniejszymczasiepojawiłysięrównieżregulacjedo-
tyczącewysokościpłacy5.Zmianytenastępowałystopniowo,aichskutkizaczęły
sięwyraźnieuwidaczniaćdopieropodkoniecwieku,takżenaziemiachpolskich.
Skróceniedniapracyspowodowało,żepracownicyzyskiwalicodziennyczasna
1Zob.S.Kowalska-Glikman,DrobnomieszczaństwowdziewiętnastowiecznejWarszawie,
Warszawa1987,s.30.
2Zob.J.Szpak,Historiagospodarczapowszechna,Warszawa2007,s.221.
3Zob.K.Utrio,CórkiEwy.Historiakobietyeuropejskiej,tłum.M.Gąsiorowska,Warsza-
wa1998,s.204-212.
4Zob.J.Ciepielewskietal.,HistoriagospodarczaświataXIXiXXwieku,Warszawa1970,
s.65-66.
5Zob.J.Szpak,Historiagospodarczapowszechna…,s.221.
