Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
AgnieszkaGórska
ndominujezaduma,rozmarzenieiwspominająceoglądaniesięwstecz,wprze-
szłość”4.ocenypierwszychbadaczybyłyprzytymdośćsurowe,uczenizarzucali
Słowackiemumiędzyinnymikonwencjonalnewykorzystaniepoetykisentymen-
talnejorazbrakjakiegośporządkuorganizującegotreśćwiersza5.Inaczejnatomiast
spojrzałanautwórAlinaKowalczykowa,którawmonografiipoświęconejSłowac-
kiemupostawiławażnepytanieoWilnowżyciuoraztwórczościpoety.Zdaniem
KowalczykowejpisanywmłodzieńczychlatachKsiężycjestjedynątakwyraźną
uSłowackiegodeklaracjąprzywiązaniadorodzinnegomiasta–aprzytymjest
topierwszy,powstałyjeszczeprzedGodzinąmyśli,literackiautoportretpoety6.
UważniejprzyjrzałsięKsiężycowirównieżLeszekZwierzyński.Badaczzwrócił
uwagęnasposóbartystycznegowykorzystaniazapożyczonychmotywów,które
jegozdaniemzostająożywioneprzeznjakiśwłasny,ukrytyruchwyobraźni,two-
rzącywtymmłodzieńczymlirykupewnąoryginalnąichybainteresującącałość”7.
obszernąinterpretacjęKsiężycaprzedstawiłaKwirynaZiemba,któraodczytywała
utwórwaspekcieautobiograficznymorazmetapoetyckim8.Kilkauwagpoświę-
ciliKsiężycowirównieżJacekBrzozowskiiZbigniewPrzychodniakweWstępie
doostatniegowydaniawierszySłowackiego9.Zwymienionychuwagikonstatacji
badaczywartoprzywołaćcennespostrzeżenieZiemby,dotycząceprzedstawienia
Wilnawwierszu.Analizująckompozycjęutworu,badaczkazauważa,że:nfrag-
mentsiódmyprzedstawiaradośćniesionąprzeziluminacjęWilna,przemieniającą
jewwyobraźnimłodocianegopoetywświetneiczarodziejskiemiastozarabskich
baśni”10.Tainteresującauwagajestwartarozwinięcia.WpejzażuWilna,jakipoka-
załkilkunastoletniwtedychłopiec,istotniepojawiasięwielecechbaśniowejstyli-
zacji,mającejswojeźródłowjednejznajbardziejznanychjużwówczasopowieści
zKsięgitysiącaijednejnocy–whistoriioAladynieijegocudownejlampie.
ZbióropowieściarabskichnależałdodziecięcychlekturSłowackiego,oczym
dowiadujemysięzlistupoetydomatkiz16maja1842roku:
Ja,codawniejlubiłemsamotnewieczory,terazjużsamwysiedziećniemogę–
nudamnieogarnia,niewystarczamsamsobiewieczorami…jakdawniej,kiedy
wświeczcemojejpaliłysięróżnenadziejetęczoweibrylantowe…Gdybyśty,droga,
wiedziała,cojatamśniłniegdyśwpokoikumoimnaprzeciwkowieżŚt.Michal-
skich–jakiekochanki!jakiekoronyiwieńce!jakietysiączno-nocnewydarzenia
iawanturynaświecie11.
4Cz.Zgorzelski,Lirykawpełniromantyczna.StudiaiszkiceowierszachSłowackiego,War-
szawa1981,s.8.
5Zob.tamże;S.Treugutt,dz.cyt.,s.17-18.
6A.Kowalczykowa,Słowacki,Warszawa1999,s.18-19,59-63.
7L.Zwierzyński,MetamorfozyświatawpoezjiJuliuszaSłowackiego,Katowice2003,s.7.
8K.Ziemba,Wyobraźniaabiografa.MłodySłowackiiciągidalsze,Gdańsk2006,s.54-93.
9J.Brzozowski,Z.Przychodniak,dz.cyt.,s.X-XI.
10K.Ziemba,dz.cyt.,s.61.
11
Listz16maja1842roku,w:KorespondencjaJuliuszaSłowackiego,oprac.E.Sawrymo-
wicz,t.1,Wrocław1962,s.482.
