Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WaldemarCzachur
25
Pojmowaniejęzykajakomediummadlalingwistycznejrefleksji
opamięcizbiorowejotylekluczoweznaczenie,żepokazujejejuję-
zykowienienapłaszczyźniematerialnej,mentalnejisocjalnej.Erll
przyjmuje,żepamięćpowstajewwynikuinterakcjitrzechelemen-
tów:użytkownikajęzyka,tekstówrozumianychsemiotycznieoraz
kodów,iwyróżniatrzywymiarykulturypamięci:
-wymiarmaterialnytworzątemediapamięcizbiorowej,które
czyniąjąnamacalnądlaczłonkówwspólnoty,jakteksty,arte-
fakty,pomniki,podręczniki,dokumenty;
-wymiarsocjalnytworzątepodmioty,rytuałyipraktykikomu-
nikacyjne,któresąodpowiedzialnezakształtowanie,aktywo-
wanieizapisywanieważnejdlawspólnotywiedzy;
-wymiarmentalnyobejmujewszystkietetypowedladanej
wspólnotyschematyikodykulturowe,któreumożliwiają
kształtowaniesięwspólnejpamięcipoprzezichsymboliczne
pośrednictwoidystrybucjęwformiementalnychdyspozycji
wykorzystującewartości,normy,wzorcemyśloweorazwyobra-
żeniaosobieiobcym48.
Dlawszystkichtychwymiarówkulturypamięcirolajęzykajest
konstytutywna,zarównojakobudulca,jakinośnikatreści.
3.2.Językjakomediumpamięci:dynamicznekształtowanie
pamięciwdyskursach
Jeślizałożymy,żetreściąpamięcizbiorowejjestspołeczniepodzie-
lanawiedzanatematwybranychwydarzeńzprzeszłości,todyskursy
pamięciczyrytuałyupamiętniającesąspecyficznąformąaktywiza-
cjiiprofilowaniatejwiedzy.Przyjmiemyzasemantykąrozumienia
Fillmore’a,żekażdesłowoczywyrażeniejęzykoweaktywujeramę,
rozumianąjakonpewienuschematyzowany,wspólnyprzynajmniej
dlaczęściużytkownikówdanegojęzyka,obrazfragmentuotacza-
jącegonasświata”49.Chodzizatemotakieformacjewiedzy,które
48AstridErll,KollektivesGedächtnis...,s.115-117.
49RyszardTokarski,Światzasłowami.Wykładyzsemantykileksykalnej,Lublin
2014,s.209;zob.teżClaudiaFraas,StefanMeier,ChristianPentzold,VivienSom-
mer,Wzorcedyskursu-praktykidyskursu.Instrumentariummetodycznedojako-
ściowejanalizydyskursu,tłum.WaldemarCzachur,[w:]Lingwistykamediów.An-
tologia...,s.255-278.
