Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
RobertKłosowicz
żadnąkuratelą,dzieciniemajądostępudoedukacji,uchodźcyzaśsąpozbawieni
wszelkichmożliwościkorzystaniazopiekizdrowotnejiświadczeńsocjalnych49.
Zjawiskouchodźstwanajczęściejjestzwiązanezwybuchamikonfliktówzbroj-
nych,celowymidziałaniaminiektórychrządówlubklęskaminaturalnymi,takimi
jaksuszeczypowodzie,którezpowoduniewydolnościpaństwaosiągajązwykle
rozmiarykatastrofyhumanitarnej.Ludzie,którzyzostalizmuszenidoopuszcze-
niaswoichdomów,nawetpozakończeniukonfliktuczęstoniemogądonichwró-
cić,gdyżniktniechceprzyjmowaćreemigrantówstanowiącycholbrzymieobcią-
żeniedlapaństwaigroźbędestabilizacjiżyciaspołecznegokraju.Zkoleiwinnych
państwach(zwyklesąsiednich)uchodźcysąpostrzeganijakoobcykonkurencido
pastwiskbądźzasobówwody,cofaktyczniewywołujekonfliktyzmiejscowąlud-
nością.PrzykłademsąuchodźcyzDarfuru,którzyzaognilisytuacjęwewschod-
nichczęściachCzaduiRepublikiŚrodkowoafrykańskiej,gdzierdzennimieszkań-
cyjużwcześniejsamiborykalisięzklęskamisuszyiogromnegoniedoboruwody
pitnej.Uchodźcyniosąrównieżzsobąproblemynaturypolitycznej,budującna
terytoriachsąsiadującychpaństwbazywojskoweiszkoleniowe,zktórychpro-
wadządziałaniapartyzanckie,wciągającczęstotekrajedoswychwewnętrznych
konfliktów.Takbyłomiędzyinnymipodczaskonflikturwandyjskiego,gdyna-
pływuchodźcówzplemieniaHutudowschodniejczęściDemokratycznejRepub-
likiKongazdestabilizowałsytuacjępolitycznąidoprowadziłdowybuchuwojny
domowejwtympaństwie.
Podobniejakludobójstwotakżezjawiskouchodźstwaniejednokrotnieniejest
jużtylkoubocznymskutkiemdziałańwojennych,leczzrozmysłemzaplanowa-
nymelementemstrategii.Walczącestronydążądopokonaniaprzeciwnikaprzez
zmuszeniecywilnejludnościdoucieczkizterytoriumbędącegoprzedmiotem
sporu.Uchodźcykoczująwfatalnychwarunkachnarażeninagłódibrakwody,co
wkonsekwencjiniemalzawszepowodujewybuchepidemii.Obozydlauchodź-
cówrównieżniegwarantująludnościbezpieczeństwa,gdyżczęstosącelemroz-
myślnychatakówwrogichoddziałów.Bywa,żeczłonkowiewłasnejgrupyetnicz-
nejzmuszająmłodychmężczyznczynieletnichchłopcówdowalki,wcielającich
siłądooddziałówzbrojnych.
NajwiększeskupiskauchodźcówznajdująsięwAfryceŚrodkowejiRoguAfry-
ki,cowyraźniepokrywasięzmapąpaństwznajdującychsięwstanienajwiększej
dysfunkcyjnościiupadkunatymkontynencie.Największaliczbauchodźców
wostatnichlatachbyławynikiemkonfliktówwRwandzie,DemokratycznejRe-
publiceKonga,RepubliceŚrodkowoafrykańskiej,SomaliiiSudanie.Wojnado-
mowawRwandziespowodowała,żejeszczepozakończeniukonfliktuwobozach
naterenieDRKprzebywało1,3milionaHutu,wrejonieWielkichJezior-2,4mi-
liona,awTanzanii-570tysięcy50.Podczastrwającej14latwojnydomowejwLi-
49
RegionalOverview:Sub-SaharanAfrica,UNESCO,http:llunesdoc.unesco.orglimages
l0019l001913l191393e.pdf(dostęp:21.12.2012).
50
A.Zwoliński,BiedyAfryki,Kraków2009,s.123.
