Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
JoannaKurczewska
iwpływyMyślinowoczesnegoPolakaorazniemalżeunieważnićrolękatechizmu
nacjonalistycznegoskonstruowanegoprzezBalickiego.Innymisłowy,tohi-
storiawdużejmierzezadecydowałaotym,żetylkoDmowski,anieBalicki
iPopławski,zawładnąłwyobraźniązbiorowąpóźniejszychpolskichnacjona-
listów,atakże-wniemałymstopniu-ukształtowałwyobraźnięobywateliII
iIIIRP
.
Tegorodzajudoświadczeniesprawiło,żeprzekształceniezastanych-real-
nychiwyobrażonych-zaborowychpolskichtożsamościwjednązintegrowaną,
ponadzaborowącałośćnarodowo-państwową,połączonezuobywatelnieniem
członkównarodupolskiegonagruncieprocesówdemokratycznejemancy-
pacji,byłonietylkoIdeessdirectricess,aleikonkretnymizadaniamibieżącej
politykiwspartejnanauceicałościowychwizjachpolityki.Tenrodzajdo-
świadczenia,dodajmy,uzasadniałnietylkoczerpanieinspiracjizwszystkich
możliwychzasobówintelektualnych,aleistosowanieostrychśrodkówpoli-
tycznych.
*
DlaczegowartodziśczytaćBalickiego?Pragnęłabym,abypowyższeopi-
niezwróciłyuwagęczytelnikanaoryginalnośćteoretycznąróżnychgatunków
twórczościBalickiego.Rozprawiasięonteoretyczniezpolskimlosemniewka-
tegoriachetnograficznych,jakPopławski,czywkategoriachhistoriozofiiDnor-
malizującegosię”narodupolskiego,jakDmowski.Balickiczynitowkategoriach
psychokulturowych,czerpiączróżnychprądówsocjologicznych,psychologicz-
nychiprawoznawczych,interesującouczestniczącwsporachomożliwośćłą-
czeniazasaddemokracjizzasadamiwspólnotowymi.
Chciałabymrównież,abyzwróciłyoneuwagęnazłożonośćdoświadczeń
ostatniegozaborowegopokoleniatragicznego,adlaniektórych-takjakDmow-
skiego-Dpomostowego”,abywtymdoświadczeniuwyjśćpozadychotomizujące
schematy:absolutnejwiernościwobecnaroduitradycjinarodowejlubapostazji
narodowej.Innymisłowy,chodzioto,bywinterpretacjidoświadczeniatego
pokoleniauniknąćScylliDschyłkowejpostaciheroizmunarodowego”iCharybdy
Dbanalnościmodernizującegosięcywilizacyjnie,ekonomicznieikulturowospo-
łeczeństwa”.
Zaangażowanianaukoweinajważniejszewyboryteoretyczne
Polifoniczność,systemiwspółczesność
ScharakteryzowaniezaangażowańnaukowychBalickiegowydajesięprzedsię-
wzięciemwielcetrudnym.Byłonuczonym,októrymsiękiedyśmówiło,żejest
obecny-itozsukcesem-wróżnychnaukach.Dziśpowiedzielibyśmyonim,że