Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DlaczegowartodziśczytaćZygmuntaBalickiego?
11
byłuczonyminterdyscyplinarnym.Prawdąjest,żezwielkąłatwościąprzechodził
odjednejdyscyplinydodrugiej,zawszejednakpozostającwgranicachrodziny
naukspołecznychihumanistycznych.(Opiniatacałkowicieodpowiadatwier-
dzeniuAnetyDawidowicz-badaczkibiografiiitwórczościBalickiego-która
stwierdziła,iżbyłtoDczłowiekobogatych,interdyscyplinarnychzainteresowa-
niach,obeznanyzosiągnięciamiówczesnychnaukspołecznych,sięgałdowielu
różnorodnychźródeł”4.)
Punktemwyjściadojegozaangażowańnaukowychwfilozofię,psycholo-
gię,socjologię,pedagogikęiwiedzęospołecznychikulturowychuwarunkowa-
niachpolityki,atakżewiedzęomechanizmachrządzącychżyciempolitycznym
wposzczególnychpaństwachinarodachczyszerokorozumianąproblematykę
typologiiustrojowych(wszystkotodzisiajfunkcjonujewobrębienaukopolity-
ce),byłynaukiprawne,historiadoktrynprawnych,konstytucjonalizm,proble-
matykainstytucjiprawnychorazzagadnieniasystemuprawnegojakostrategii
rozwiązywaniakonfliktówspołecznychiekonomicznych.
Jeślistosunkowołatwomożnabyłopowiedzieć-takjakuczyniłKoryśwe
WstępiedoParlamentaryzmu-żeBalickiniebyłnigdyliberałem5,to,mającnauwa-
dzewymienionewyżejtypywiedzyspołecznej,trudnookreślić,kimniebył.In-
nymisłowy,wróżnychokresachswojegożyciabywałsocjologiem,psychologiem
czypedagogiem;wszystkotozależałoodokolicznościiodzamierzonychprzez
niegostrategiinaukowychiżyciowych.Popierwsze,zawszechodziłoookre-
śleniedynamikipodstawowychstrukturspołecznychzeszczególnymuwzględ-
nieniemichuwarunkowańiskutkówdlafunkcjonowaniawartościiinstytucji
politycznych;podrugie,wcentrumjegouwagiznalazłysięsposobyprowadzenia
rozważańteoretycznychnatematoptymalnychdlarozwojuspołecznegoform
uspołecznienia(zeszczególnymuwzględnieniemformnarodowych);potrzecie,
głównymobszaremjegozainteresowańbyłyrównieżproblemypowiązańmiędzy
typamipoznaniaspołecznegoatypamistrukturspołecznych;poczwarte,wta-
kiejroliwystępowałyjegorozważanianatematrolitradycjiDurkheimowskiej
wrozwijaniunietylkosocjologii,aleiinnychnaukoczłowiekuispołeczeństwie;
popiątewreszcie,interesowałgorozwójnajważniejszychwjegoczasachkon-
cepcjiteoretycznych,któremiaływpływnasocjologięipsychologię,aprzede
wszystkimkoncepcjitakichuczonych,jakGabrielTarde,ErnestRenan,fmile
DurkheimorazGeatanoMosca6iVilfredoPareto7.
Wydajesię,żeBalickiinteresowałsięwielkimitemataminaukhuma-
nistycznychispołecznychprzełomuXIXiXXwieku.(Dodaćtrzeba,żete
wielkietematynaukowe,zjednejstrony,znajdywałyuzasadnieniewrozwoju
4A.Dawidowicz,ZygmuntBalicki(1858-1916).Działacziteoretykpolskiegonacjonalizmu,Kra-
ków2006,s.141.
5
P
.Koryś,ZygmuntBalicki.Pomiędzypolitycznymzaangażowanieminaukowąbezstronnością,
w:Parlamentaryzm.Wybórpism,Kraków2008,s.VII.
6
GeatanoMosca(1858-1941)-włoskiprawnik,socjolog,politologihistoryk.
7MarkizVilfredoFedericoDamasoPareto(1848-1923)-włoskiekonomistaisocjolog.
