Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
JoannaKurczewska
ZaangażowanienaukoweBalickiegotoprzedewszystkimzaangażowanie
wmetateorięiteorięspołeczną;totakżepróbaokreślanianajbardziejogól-
nychzasadmetodologicznychwbadaniurzeczywistościspołecznej.Zjednej
stronydziękitemunastawieniuteoretycznemu,zdrugiej-zpowoduorien-
tacjinawielkietematyDpodpowiadane”naukomspołecznymihumanistyce
przeznajważniejszedebatypubliczneikwestiemoralneepoki,Balickicał-
kiemdobrze-moimzdaniem-Dwypada”natledylematówteoretycznych
formułowanychznaczniepóźniej,amianowicienaprzełomieXXiXXIwieku.
Dlategowartjestuważnegoczytania,gdyżmożnajegokoncepcjeteoretyczne
podejmowanewsocjologii,psychologiispołecznej,wiedzyopolityceorazpra-
wiestosunkowołatwoodnosićdopodstawowychobecniesporów,takichjak:
spórholizmuzindywidualizmem,spórdeterminizmuzaktywizmem,spór
naturalizmuzantynaturalizmem,spóronaturęludzkiegodziałania-czyjest
racjonalne,czynieracjonalne-lubspórowartościowaniewnaukachspołecz-
nych.Ponieważdebatytesąciągleżywe,mimotendencjidopojawianiasię
nowychkoncepcjiteoretycznych,mniejkrańcowychodtychwcześniejszych
(naprzykładcorazbardziejsłabnądyskusjenatematdychotomiiindywidua-
lizm-holizm)11,zarównoforma,jakitreścipodejmowanychprzezBalickiego
analizsąDwspółczesne”.
Socjologianiejednomaimię
WśródbogactwairóżnorodnościzainteresowańnaukowychBalickiego(nie
tylkospołecznychihumanistycznych)naplanpierwszywysuwasięsocjolo-
gia.Jegowłasnekonceptualizacjesocjologiiorazinneprzezniegoomawiane,
zwłaszczaDurkheimowska,wskazują,żeautoreksponuje,itonaróżnesposo-
by,ambicjenaukowesocjologiijakodziedzinywiedzysyntetyzującejdokonania
teoretycznewłasneiinnychnauk.
Balickito-podkreślmyrazjeszcze-dobryteoretyk,umiejętnieformułujący
swojesądywjęzykuabstrakcyjnymiuniwersalnym,nieodmienniezafascyno-
wanyrelacjamimiędzydziałaniemastrukturą,integracjąakonfliktem,racjo-
nalnościąaemocjami.Podjąłsiętrudnegozadania,amianowicieustanowienia
socjologiijakoosobnejdyscyplinynaukowej,uczestniczącwtworzonejprzez
Auguste’aComte’a,HerbertaSpenceraifmile’aDurkheima(swoichrówieś-
ników)tradycjibudowaniawielkichsystemówsocjologicznych.Bezpoważnej
dyskusjiprzyjąłDurkheimowskiholistycznywizerunekspołeczeństwa,podkre-
ślając,żespołeczeństwojestbytemsuigeneris,żeposiadawłasnąnieredukowal-
11Balickiipodtymwzględemjestprekursorski,gdyżwielokrotniedeklarował,żeopozycja
jednostka-społeczeństwojestrozstrzygniętanakorzyśćspołeczeństwa,asocjologipsycholog
społecznypowiniensięzastanawiaćnadcorazlepszymiuzasadnieniamitreściiformuspo-
łecznieniajednostki,aniepowracaćdounieważnionejjużprzezwieluprzedstawicielinauk
społecznychdychotomii.
