Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DlaczegowartodziśczytaćZygmuntaBalickiego?
27
hedonistycznychtakżedziśmożezaciekawićniejednegoczytelnika41.Nietylko
współczesnymbadaczommoralności,aleikolektywistomwsferzemoralności
iideologiioferujenienormatywneujęciaetykiizwracauwagęnaspołeczno-
-kulturowyrodowódnormmoralnych.
Dodajmy,żedlawspółczesnegohistorykapolskiejmyślispołecznejkoncep-
cjeetykispołecznejmogąwydaćsięwarteuwagiprzedewszystkimzpowodu
użyciaschematówpojęciowych,któresprowadzająetykęspołecznądoetykina-
rodowej(należypodkreślić,żenaprzełomieXIXiXXwiekupojawiłosięwiele
próbtworzeniaetykispołecznej,leczniewieleznichzapodmiotobrałosobie
naród).Innymisłowy,wszystkiezasygnalizowanewyżejzastosowaniarefleksji
Balickiegonatematprawaimoralnościstanowią,moimzdaniem,niemałyka-
pitałintelektualnyidobrypowóddoczytaniajegoprac42.
Chciałabymniecodłużejniżwprzypadkusocjologiiprawaibadańnadmo-
ralnościązatrzymaćsięnakwestiiprekursorstwaBalickiegodlawspółczesnej
socjologiiżyciapublicznego.Najciekawszymskutkiempołączeńmiędzysocjo-
logiamiaprojektemanalizypolitycznejjestbezwątpieniarozbudowana-ite-
oretycznie,iempirycznie(zob.pracaParlamentaryzm)-refleksjaBalickiegonad
kulturąpolityczną.Wewstępiechciałabymzwrócićnaniąuwagę,nietylkozpo-
wodujejnowatorstwa,aletakżedlatego,żestanowidobrąramęteoretycznądla
projektuanalizypolitycznej,aszczególniezawartychwnimanalizdychotomii
światopoglądowych(adokładniej,konkretyzacjibinarnychkodówświatopo-
glądowych-poznawczo-emocjonalnych),określającychnajważniejszezasady
przedstawianiaianalizowaniapolityki.
TenswoistyrezultatnieintencjonalnegoraczejwiązaniaprzezBalickiegoso-
cjologiizpolitykąokreśliłabymmianemsocjologiiżyciapublicznego,takżenie-
intencjonalnej,którejrdzeństanowiproblematykakulturypolitycznej.Wtym
miejscuwartododać,żeBalickinietylkozajmowałsięproblematykąkultury
politycznej-podobnądotej,którąsięzajmująwspółcześnipolitologowie-lecz
takżewymyśliłterminDkulturapolityczna”,itonadługoprzedGabrielemA.
AlmondemiSidneyemVerbą,którychpowszechnieuważasięzaautorówtego
terminu43.
41WartykuleHedonizmjakopunktwyjściaetykiBalickistwierdzaistnieniehedonizmu
wzbiorowościspołecznej,nieredukowalnegodojednostkowegoodczuciaprzyjemności,oraz
zakładaprymatontologicznyiepistemologicznyhedonizmuzbiorowegonadjednostkowym,
por.Z.Balicki,Hedonizmjakopunktwyjściaetyki,DPrzeglądFilozoficzny”1900,s.32.
42Próczprojektusyntetyzującegoformyspołecznejorganizacjiztypamiczynnościpoznaw-
czych,charakterystykkulturowychimoralnychtychczynności(możnajeznaleźćgłówniewPsy-
chologiispołecznej),projektuetykispołecznejjakoetykiegoizmunarodowegotowłaśnieskutki
niezamierzonychpowiązań(dotyczytom.in.projektuetykinarodowej)sąpowodem,byte
praceczytaćrównieżdzisiaj.
43G.A.Almond,S.Verba,TheCivicCulture:PoliticalAttitudesandDemocracyinFiveNations,
NewburyPark1963,Sage.NatenfaktzwróciłuwagęJ.Szackiw:Stolatsocjologiipolskiej:od
SupińskiegodoSzczepańskiego.Wybórtekstów,red.J.Szacki,Warszawa1995,WydawnictwoNa-
ukowePWN.
