Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
15
zrozumienie.Wpisującnowożytnepojęciesuwerennościwowedwamo-
dele,staramsięprzedstawićewolucjęjegosensuiwspółczesnykontekst.
Cowięcej,przyjęcietakiejperspektywyumożliwiaodpowiedzenienafun-
damentalnepytanie,jakiepojawiasięwkontekściebudowaniaWspólnej
Europy,amianowicie,czyideasuwerennościmożenadalstanowićrele-
wantnenarzędzieanalityczneiodgrywaćporządkującąrolęwopisiesto-
sunkówmiędzynarodowych.Przyczymproblemniedotyczyjedynietego,
wjakisposóbzmieniającasięprzestrzeńEuropyprzekształcakontekst,
wktórymfunkcjonujeideasuwerenności,alerównieżtego,wjakisposób
zmianadyskursulozoczno-politycznego,wynikającaztychprzeobra-
żeń,wpływanawspółczesnemodelowaniepojęciasuwerenności.
Analizującpojęciesuwerennościprzezpryzmatmodelukoniktu,przed-
stawiamjejtrzylozoczneperspektywy.Wychodzęodklasycznejkon-
cepcjiwładzysuwerennejopartejnazasadzieprzemocy,którejtwórcąjest
ThomasHobbes.Hobbesowskawizjasuwerennościjestdlamnieotyle
istotna,żejejpodstawowecechymożnaodnaleźćwwieluźniejszych
iniecobardziejrozpowszechnionychkoncepcjachwładzyorazfunk-
cjonowaniarządu.Wyraźniepotwierdzajątodwiekolejneperspektywy,
któreprzedstawiam:koncepcjasuwerennościpojmowanejwkategoriach
decyzjonizmu,wysuniętaprzezCarlaSchmitta,orazteoriasuwerenności
wzglobalizowanymspołeczeństwieryzykazaproponowanaprzezUlricha
Becka.
Rozważaniadotycząceznaczeniapojęciasuwerennościwkontekście
modelukooperacjirozpoczynamodliberalnejwizjiJohnaLocke’a,który
wprowadziłistotnezmianywujmowaniusamegopodmiotusuwerenności.
Traktującpaństwojakonarzędzie,dziękiktóremuludziemogąkorzystać
zdóbrprzynależnychimzracjiprawnaturalnych,przerzuciłonciężar
suwerennościnajednostkę,wskutekczegopaństwoprzyporządkowane
zostałodobrupojedynczychludzi.WybórLocke’ajakoprzedstawiciela
klasycznejwizjisuwerennościjestwtymprzypadkuuzasadnionyzdwóch
względów.Popierwsze,jegokoncepcjapozostajewwyraźnejopozycji
wobecteoriiHobbesa.Podrugie,jestonprekursoremdyskursuliberalne-
go,którywyznaczawspółcześniehoryzontznaczeniowyfundamentalnych
pojęćzzakresulozoipolitycznej.
Kolejnymważnymprocesemwkontekściereinterpretacjipojęciasuwe-
rennościjestjejdemokratyzacjaiunarodowienie.Procestendokonywał
sięewolucyjnie,alebyłściślezwiązanyztransformacjąmodeluabsolu-
tystycznegoipatrymonialnego,wktórym„boskieciałokróla”zastąpiła