Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Wprowadzenie
35
nietyleprzecieżmająwygnaćpoetów,ileprzedewszystkimmająichzastąpić.
Ajeślichcąichzastąpić,musząrobićtosamo.Tylkodobrze45.Toznaczymuszą
dobrzedbaćoduszę,atutaj,jaksłyszymy,odPlatona,bogowiezesłalinamku
pomocyMuzy,ApollaiDionizosa46.Myślę,żerozmaitośćgatunkowatekstów
Platonajestefektemzamierzonym.Platonjestautorem,którypiszetragedie
ikomedie47.Mówiącdalej:niepowinniśmytejrozmaitościprzekreślać.Itutaj
oczywiściepowstajenaturalnepytanie:czypisząctekst,którychcebyćtekstem
filozoficznym,niepowinniśmyPlatonanaśladować?Słowem,czysaminiepo-
winniśmyszukaćpewnejformułyliterackiej,którabędzietotalna,toznaczy
pozwolizaistniećfilozofiinietylejakopewnej,jednejzwielu,dziedzinienauki,
ilektórapozwolistaćsięfilozofiiwielkąliteraturą?48
3.Trójjedynachoreia
Choreia(χopsio)jestjednością,dopieropóźniejjestjednościątańca,muzykiipo-
ezji.To,conazwane,azatemto,cobędziemogło,chociażbynaprawachprzed-
miotudociekań,istniećosobnoisamosięosiebiebędziemogłopytać,nawet
jeślitęsknizatym,cobyło,towjednoścityleżwidziprzecieżpełnięcozatratę.
Tąwkońcuwąskągraniąkłopotliwejtożsamości,któratyleżwzywa,costraszy,
podążaćbędzieplatońskaeschatologia,awrazzniąrazporazwotchłańsięosu-
wającprzepastną,włóczyćsiębędziecałaeschatologiaeuropejska.Aleiprzecież
naszaanalitycznaskłonnośćdouwzniośleniatego,coszczegółoweioddzielone,
zdajesię,rozpiętajestnapodobnychskłonnościach.Skorowyróżniliśmywcho-
reitrzyelementy,czyteżonasamaukazałasięnamwpewnymmomenciejako
jednośćtego,coróżne,stajemywobecsytuacji,wktórejnaturalnesięstajepy-
tanieopierwszeństwoiewentualnieohierarchięważności.Cowięcej,wtym
45Zob.:O’Connor2007.
46Platon,PrawaII665a:nIotobogowie,jakeśmypowiedzieli,litującsięnadnami,dalinamza
towarzyszyowychpląsówizawodzirejówApollinaiMuzy,ajakotrzeciegopowiedzieliśmy,jeżelipa-
miętacie,dalinamDionizosa”.
47Platon,Uczta223c-d:nPrzytomnibylijedynieAgaton,ArystofanesorazSokrates.Pilizwielkie-
gokielicha,podającgoodlewejdoprawej.Sokratesprowadziłznimirozmowę.Arystodemstwierdził,
żeniepamiętajejcałej,gdyżniebyłprzyniejodpoczątkuijeszczeprzysypiał,leczprzedewszystkim
Sokratesprzekonywałich,żetensamczłowiekpowinienbyćwstaniestworzyćzarównokomedię,jak
itragedię,aktojestmistrzowskimpoetątragicznym,tenmusibyćrównieżpoetąkomicznym”.
48Zdarzasię,żefilozofowiepisząksiążkinienaukowe,zdarzasięnawet,żefilozofowiepisząksiąż-
kinienaukowe,wktórychmówiąrzeczypodobnedotych,któremówiąwksiążkachnaukowych.Sąto
jednakksiążkinienaukoweizazwyczaj,jeśliwczymśnaukowemiałybyprzypominać,czytelnicysąna
wszelkiwypadekinformowaniwewstępie,żeniemajądoczynieniaznaukąalbożemajądoczynienia
nietylkoznauką.Platonpiszeinaczej.Zob.:Planinc2003:7:nInitshighestform,itisindistinguishable
fromthebestpoetry”.
AdamMickiewiczUniversityPress©2022
