Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Wstępdoteoriiparafrazy
11
językowejstałosięnazwąobszaruznaczeniowego,który-jakzałożyliśmy-po-
wstajewwynikuinterpretacjiprzekazu.Powstałwięcschemattrójczłonowy:
(3)przekaz(tekst)→interpretacja→obszarznaczeniowy(sens)
Dwapierwszeczłonytegoschematu(tekst,interpretacja)wydająsięnam
bardziejuchwytne,chociażionestwarzająpewnetrudnościwopisie,natomiast
najbardziejtajemniczymczłonempozostaje-uzyskanywwynikuinterpretacji
-obszarznaczeniowy,którywskróciebędziemynazywaćsensem.Pozwala
tonapierwotnąoperacyjnądefinicjęsensu:
(DEF1)Sensemnazywamyuzyskanywwynikuprocesuinterpretacjiprzekazu
(tekstu)uświadomionyprzezodbiorcęobszarznaczeniowy.
Wdefinicjitejnieprzypadkowoznalazłosięokreślenieuuświadomiony
przezodbiorcę”
,ponieważrozpatrujemyprocesinterpretacjijakorealnyproces
umysłowy(samwsobieniezawszeuświadomiony),któryprowadzidouświa-
domieniasobieprzezodbiorcęobszaruznaczeniowego,naktórywskazuje
przekaz(tekst),araczejnadawcategotekstu.Nieprzypadkiemrównieżutoż-
samiamyprzekazztekstem,gdyżrozumiemygojakomaterialneujawnienie
tego,cowkomunikacjiulegainterpretacji(ostensję),czylito,copotencjalnie
wskazujenaokreślonyobszarznaczeniowy(nasens),którymożnazniegowy-
dobyćzapomocąinterpretacji.Uświadomieniesobiesensuwwynikuinterpre-
tacjiprzekazunazywamystanemrozumieniakomunikacyjnego.Tenstan
jestmentalnympotwierdzeniemzakończeniaprocesuinterpretacjiprzezod-
biorcęiskutecznymzamknięciemaktukomunikacyjnego.Ztegowynika,że
tekstsamodzielnienieujawniasensu,naktórywskazuje,tylkoodpowiednie
działanieodbiorcy(jegointerpretacja)umożliwiadotarciedoniego,aróżne
sposobyinterpretacjimogąspowodowaćdotarciedoróżnychobszarówsensu.
Wpraktyceróżniodbiorcymogąinaczejzrozumieć(zinterpretować)tensam
tekst.Zdrugiejstrony,jakwykazujemożliwośćparafrazowania,natensam
obszarsensumogąwskazywaćformalnieróżneprzekazy(różneteksty).Stan
rozumieniaprzekazanegosensu,opróczdialogicznegopotwierdzenia:uTak,
zrozumiałem!”
,możebyćpotwierdzonyprzezodbiorcęprzezwyprodukowanie
takiejparafrazytekstowej,która,jegozdaniem,wsposóbidentycznywskazuje
nazrozumianyprzezniegotekst:
(4)A.Wiesz,żeKowalskijesttutaj?
B.Tak,wiem,żeprzyjechał.
Wartozwrócićuwagęnaużytywtymdialoguoperatorepistemologiczny
-wiem,żep,któryokreślafaktumieszczeniasensupropozycjonalnego(p)
