Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1)częśćtzw.zespołuGerstmanna(agrafia,aleksja,akalkuliaizabu-
rzeniaschematuciała),któryjestkonsekwencjąuszkodzeniaobszaru
dużegoanalizatorakorowego,konsolidującegoprocesytrzechsąsiednich
płatów:ciemieniowego,skroniowegoipotylicznego,aznajdującegosię
wokolicyzakrętukątowego(pole39.narycinie5.3);
2)agrafiaizolowana,wynikającazuszkodzeniadrugiegozakrętuczo-
łowegopółkulidominującejwpobliżuośrodkaBrocalubdrógkojarze-
niowych.
Agnozje
Agnozje(korowezaburzeniapostrzegania)toogromnagrupazaburzeńpo-
strzegania(gnozji).Naróżnympoziomieasocjacjipodlegaćimmożekażdyzobszarów
kontrolowanychprzeznaszezmysły.JużprzedlatyPawłow,jedenztwórcówpodstaw
analizywyższychczynnościkorowych,wyodrębniłrejonykorymózgowejzaangażo-
wanewopracowywanieinformacjiczuciowych–tzw.analizatory.Wśródnichmoże-
mywyróżnićanalizatorynatrzechpoziomachorganizacji(I,II,IIIrzędu)ioróżnej
modalności(np.słuchowe,dotykowe,wzrokowe).Naobecnymetapieznamyjużlo-
kalizacjęwiększościznich,niejasnapozostajeprzedewszystkimskomplikowana
strukturazwiązkówiwzajemnychzależnościpomiędzynimi.Procesypoznaniaoparte
sąnawspółpracypomiędzytymiobszaramikory,doktórychbezpośredniodocierają
informacje(polaprojekcyjne–analizatoryczucioweIrzędu),obszaramiasocjacyj-
nymi,którelokalizująsięwbezpośredniejbliskościpólprojekcyjnych(polaasocja-
cyjne–analizatoryczucioweIIrzędu)orazrejonówwymianyiopracowaniainformacji
zanalizatorówIIrzęduoróżnejmodalności(analizatoryczucioweIIIrzędu).Znamy
trzynajistotniejszeobszaryasocjacyjneIIIrzędu:
1)okolicaskroniowo-ciemieniowo-potyliczna,zawierającazakrętnadbrzeżny
ikątowy(pola37.,39.,40.narycinie5.3);bierzeudziałwkonsolidacji
danychzanalizatorawzrokowo-przestrzennego,słuchowego,kinestetycz-
nego,czuciaepikrytycznegoiprzedsionkowego(danezotaczającejnas
przestrzeni),
2)okolicaskroniowo-potyliczna(pola22.,27.),syntezującadoznaniasłucho-
weiwzrokowe,
3)okolicakoryprzedczołowej(pola9.,10.,47.),odpowiedzialnaprawdopo-
dobniezanajbardziejzłożoneprocesyintegracjiczynnościOUN,np.sek-
wencjiposzczególnychczynności(wtymmowy)lubprzewidywaniana-
stępstwazdarzeń.
Wydajesięrzeczązrozumiałą,żeimwyższyrządanalizatora,tymbardziej
złożonesąkonsekwencjejegouszkodzenia.Poniżejprzedstawionokilkaprzykłado-
wychformklinicznychuszkodzeniaanalizatoraczuciowegoIIiIIIrzędu;wartoza-
znaczyć,żewiększośćznichdotyczypółkulidominującej.
UszkodzenieanalizatoraczuciowegoIIrzędu:
a)agnozjawzrokowo-kojarzeniowaanalizy–niemożnośćrozpoznaniaoglą-
danychprzedmiotów;wprzypadkuszczególnymprozopagnozja(agnozja
wzrokowarysówtwarzy),
b)agnozjawzrokowajednoczesna–możliwośćobserwowaniatylkojednego
obiektu(punktu),przeniesieniewzrokunadrugipunktpowodujezniknięcie
tegopierwszego,wrezultaciewystępujeniemożnośćscaleniakompletnego
obrazuibezładneprzeskakiwaniewzrokiemzjednegopunktunadrugi,
c)agnozjabarw(aleniedaltonizm),
84
