Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.1.Zagadnieniadefinicyjnepatologii
posługiwaniasiętymiterminamizużyciemliczbypojedynczejlubmnogiej.
Zgółkowa(ibidem)wskazuje,iżwprzypadkurozumieniapatologiijakonauki
orazobjawówchorobowych(definicjapierwszaidruga),atakżewodniesieniudo
terminupatologiczność,nieistniejeliczbamnogadlawyrażeniaznaczeniatych
określeń.Natomiastwdefinicjitrzeciej,wskazującejnajejspołecznąkonotację,
zjęzykoznawczejperspektywydopuszczalnejestposługiwaniesięliczbąpojedyn-
cząimnogą.Większośćbadaczyposługujesięterminemwyrażonymwliczbie
pojedynczej,rozumiejącpatologięczypatologięspołecznąjakoogółelementów
znaczeniowychwchodzącychwzakrestychterminów.Wzasadniczejczęścipra-
cyużywanoliczbypojedynczej,choćwnielicznychprzypadkach,zewzględuna
większąadekwatność,wykorzystanoliczbęmnogą,odpowiedniotouzasadniając.
Popularnośćiznajomośćokreśleńpatologiaczypatologicznywynikazdługiej
tradycjiichobecnościwjęzykupolskim,choćwczasachpoprzedzającychrozwój
naukiwspółczesnejużycieterminówtychbyłodomenąwyłączniewykształconych
medyków.Terminten,zanimznalazłwłaściwemiejscewnaukachmedycznych,
stosowanybyłwrozważaniachprotonaukowychodznaczającychsiędużąspe-
kulatywnością.JohnM.KissaneiWilliamA.Anderson(1990)przytaczająsfor-
mułowanewczasachHipokratesazałożeniapatologiihumoralnej,wedługktórej
ciałoskładasięzczterechpłynów(humorów),decydującychozdrowiuczłowie-
ka.Płynyteto:krew,żółć,żółćczarnaiśluz.Natomiastzaprekursoranowocze-
snegorozumowaniapatologiiuważasięJeanaFernela,zwanegoteżFerneliusem.
WXVIw.wprowadzonyprzeztegolekarza,profesorafrancuskiejSorbony,termin
patologiazostałpowszechniezaakceptowany.WedługFernela(1555:4)patologia
to:nchorobacałegociałalubjegoorganówrozpoznananapodstawiesymptomów,
anieodczuć”
.
Rozwójnaukbiologicznych,zwłaszczaanatomiiifizjologii,przyczyniłsię
dorozwojupatologiiimodyfikacjiznaczeniowejtegoterminu.Wartoodnoto-
waćistnieniestowarzyszeńnaukowychzajmującychsiępatologią,wydających
czasopismaipośredniodecydującychopopularnościtegopojęcia.Najstarsze
stowarzyszenieskupiającepatologówpowstałowNiemczechw1897roku.
ZkoleiTowarzystwoPatologiczneWielkiejBrytaniiiIrlandii(obecniepodna-
zwąTowarzystwoPatologiczne)powstałow1906roku,aod1964rokudziała
EuropejskieTowarzystwoPatologiczne.Najstarszymczasopismemnaukowym
uwzględniającymrozpatrywanątematykęjestTheJournalofPathologyand
Bacteriologywydawaneod1893roku,obecniepodnazwąTheJournalofPathology.
WPolscew1958rokupowstałoPolskieTowarzystwoAnatomopatologów,wyda-
jącekwartalnikPatologiaPolska,któregopierwszynumerukazałsięw1950r.,
awięcjeszczeprzedpowstaniemstowarzyszenia.
Ujęciepatologii,stojącnapograniczumedycznychnaukteoretycznychikli-
nicznych,stanowipodstawędozrozumieniachorobyijejobjawów(por.Kumar
iin.2018;Stachura&Domagała2003).Patologiawnaukachmedycznychuznawa-
najestzasynonimstanówchorobowychwodróżnieniuodzdrowiatraktowanego
33
