Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.NaUKoWeUPeŁNoMocNieNieoRTodoKSYJNeJTeoRiiWYcHoWaNia
29
niejostatecznejkrytyki,gdyżmająonecharakterotwarty.Polskapedagogi-
kaokresuIIRPdysponowaławłasnąhistoriąidziedzictwemkulturowym,
coPierreBourdieunazywahabitusemmyśleniaizachowania.Pozwalałoto
nabyciewcentrumogólnoświatowejdebatyoprądachikierunkachwycho-
wania.To,żeistniaławokresiePRLsymbolicznaprzemocpaństwaijego
delegowanychbiurokratówwwalceowytworzenieinarzucenieuprawo-
mocnionejwizjiświataspołecznegopoprzezmiędzyinnymioficjalnyjęzyk
jakonarzędziedominującychklasyfikacjiireprezentacji,wcalenieoznaczało
brakuoporuwobecniejczywyczekiwanianaobdarowanienaswolnością.
PedagogikaokresuPRLwbrewsamympedagogomzawiesiłametarefleksyj-
nydyskurszokresumiędzywojennego.
Wświetleanalizhistorykówwokresieodlipca1945dolutego1948
bolszewickireżimwPolsceprzygotowywałsobiegruntdosowietyzacjipol-
skiegospołeczeństwa,pozorującwielopartyjnośćirzekomodemokratycz-
newybory.MotywywstępowaniadoPPRbyływwiększościprzypadków
oportunistyczne.DLudziomchodziłoouchronieniesięodszykan,ootrzy-
maniepracy,oprzywilejetakiejakprzydziałmieszkania,prawoosiedlenia
sięimożnośćzapewnieniasobiejakiegotakiegopoziomużyciadlasiebie
irodziny.Byłotougięciesięwyczerpanychmoralnieifizycznieludziprzed
warunkami,wjakichsięznaleźliidążeniedojakiejśnormalizacjiżyciapo
okropnościach,jakieprzeszli”57.
Zmianaustrojupolitycznegopaństwaskutkowaławspółpracązreżi-
mem,zapewnieniemsobieprzezpartięwładzybezpośredniegowpływu
naspołeczeństwoprzezD[ł]obsadzaniepewnejliczbykluczowychstano-
wiskswoimiludźmi,kontrolowaniepartiiopozycyjnych.Jakradzonosobie
zopozycją?Stosowanorepresjepolicyjne,zbiorowyiindywidualnyterror,
całkowiciepodporządkowanopozostałepartiepolityczne.Doprowadzono
doterroruwokresiestalinizmu(marzec1948–czerwiec1956).Sowietyzm
jakoformacjaspołeczno-ekonomicznabyłnarzuconymPolsce[ł]ustrojem
totalitarnym,wktórymdyktatorskąwładzęsprawujewewłasnyminteresie
klasapartyjnychaparatczyków.Partiakomunistycznajestgłównymorganem
sprawowaniatejwładzy”58.
Działaniawładzprowadziłydo:
niszczeniatradycjinarodowejprzezfałszowaniehistoriiiniszczenie
instytucjiorazichformorganizacyjnych.Doszłomiędzyinnymido
podporządkowanianaukiideologiimarksistowsko-leninowskiejoraz
przeorganizowanianasposóbsowieckiszkolnictwawyższegolikwi-
dacjauczelnianejautonomii,masowewprowadzenieDzastępcówpro-
57J.Drewnowski,Władzaiopozycja.PróbainterpretacjihistoriipolitycznejPol-
skiLudowej,Londyn:[b.d.],s.18.
58Tamże,s.25.