Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
StanisławPalka
II)Czynnikiwarunkująceprzebiegiefektyprocesudydaktycznego,zwią-
zaneprzedewszystkimzcechamipsychofizycznymiuczniów,cechami
psychofizycznyminauczycieli,cechamiśrodowiskarodzinnegouczniów,
cechamiśrodowiskalokalnego,cechamiśrodowiskaszkolnego,cechami
środowiskarówieśniczegouczniów,zoddziaływaniemmediówelektronicz-
nych.
III)Podmiotyprocesudydaktycznegoprzedewszystkimnauczycieleiucznio-
wie,ichsposobykomunikacjiiwspółdziałaniadydaktycznegowtokureali-
zacjizarównoprakseologicznego(technologicznego),jakihumanistycznego
modelukształcenia.CytowanywcześniejM.Uljenspodobnierzeczujmuje,
pisząc,że:
Przedmiotteoriinauczaniamożemyokreślićnastępująco:wnauczaniuzawszejestktoś
(kto?),ktonauczakogośinnego(kogo?)jakiegośzagadnieniatematycznego(czego?)
wpewiensposób(jak?)jakiśczas(kiedy?jakdługo?)gdzieś(gdzie?)zjakiegośpowodu
(dlaczego?),abyosiągnąćjakiścel(jaki?)64.
Budowanieteoretycznejwiedzydydaktycznej,któramożebyćużytecznado
praktykikształceniaisamokształceniawymagastosowaniaempirycznychbadań
ilościowychmającychnacelu„opis”i„wyjaśnianie”orazempirycznychbadańja-
kościowych,któremająnacelu„rozumienie”i„interpretację”65.Budowanietejwie-
dzyma(miećpowinno)naceluzarównoużytecznośćnaukową,jakiużyteczność
praktyczną,zatemteoriadydaktycznasłużyćmoże(powinna)ulepszaniupraktyki
procesudydaktycznegoiulepszaniupracynauczycieli66.K.Denekzauważa,że:
Niepokojącymrysemwspółczesnejedukacjiinaukoniejjestwyraźniepogłębiającysię
międzynimirozziew(...).Wtejsytuacjisprawązasadnicząjestbudowaniemostumiędzy
teoriąipraktykąedukacji.Jestoczywiste,skoropamiętasię,żeakademickośćniemoże
oznaczaćdystansowaniasięodpraktykiszkolnej67.
Niezbędnestajesięzbliżaniesięwzajemneteoretycznejwiedzydydaktycznej
ipraktyki,służyćtemumożepośredniowiązanieteoriiipraktykidydaktycznejzpe-
dagogikąogólną,temuważnemudlaniniejszegotekstuzagadnieniunależypoświę-
cićuwagę,coczynięwdalszejczęścirozważań.
64
M.Uljens,Dydaktykaszkolna...,s.120.
65
Zob.S.Palka,Metodologia.Badania…,Gdańsk2006,także:Podstawymetodologiibadań
wpedagogice,red.nauk.S.Palka,GWP,Gdańsk2010.Z.Ratajekzwracauwagęnatenaspektbadań
jakościowych,któreobejmująnarracjeuczniów(Z.Ratajek,Jakajestszkoławspółczesna?Okoniecz-
nościpostrzeganiajejwartościzperspektywydoświadczeńiprzeżyćuczniów.Szkicmetodologiczny.W:
Szkoły.Nauczyciele.Uczniowie...)
66
Por.H.Kiper,W.Mischke,EinführungindieAllgemeineDidaktik...,s.59–60.
67
K.Denek,Edukacjapozalekcyjnaipozaszkolna,WydawnictwoNaukoweWyższejSzkołyPeda-
gogikiiAdministracjiim.MieszkaIwPoznaniu,Poznań2009,s.47.
