Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
StanisławPalka
ipodmiotyprocesudydaktycznego70,można,moimzdaniem,wyodrębnićpłaszczy-
znyinspiracjiiwspółdziałaniazwiązanezczteremaobszaramipoznaniairefleksji
naukowejwpedagogiceogólnej71:
I)
Pedagogikajakonaukaidydaktykajakonauka.Natejpłaszczyźnie
istotnesągłównepedagogiczneorientacjeiujęcia(m.in.orientacjahumani-
styczna,orientacjaprakseologiczna,podejściestrukturalistyczne,podejście
transgresyjne72),ideologie(m.in.idealizm,realizm,pragmatyzm),kategorie
(m.in.podmiotowość,twórczość,dialogiczność)wwymiarzeogólnonauko-
wymiwwymiarzedydaktycznejużytecznościistosowalności.
II)Metodologiapedagogikiimetodologiadydaktykiogólnej.Tuwystępuje
dużazbieżnośćprzedewszystkimwzakresiemetodologiibadań,modeliba-
dańempirycznychilościowych,jakościowych,ilościowo-jakościowych,bu-
dowaniateoretycznejwiedzy.Stwarzatomożliwościwzbogacaniawiedzy
metodologicznej.
III)Teoriapedagogicznegodziałaniaiteoriadydaktycznegodziałania.Ta
dziedzinamazasadniczeznaczenie,jeżeliprzyjmiemy,żeowedziałaniasta-
nowiąistotęwiedzyiumiejętnościpedagogicznych.W.Kojszauważa,że:
Działanieświadome,awięckształcenieiuczeniesię,każdorazowoobejmujeto,coskłon-
nijesteśmynazwaćjegoteorią(założeniami,celami,zasadami)orazto,comabyćzmie-
niane,czylijegoprzedmiot.(...)Przyjęcietakiegopunktuwidzenia(...)prowadziprzede
wszystkimdoukazaniamechanizmutworzeniaiwzbogacaniawiedzynapodstawiewza-
jemnegooddziaływanianasiebiepodmiotudziałania,czyliswoistejteoriikonkretnego
działaniaiprzedmiotudziałania,czyliwyodrębnionejzjakiegośpowoducałościmaterial-
no-informacyjnej73.
Zteoriąipraktykądziałaniapedagogicznegomającegoodzwierciedleniewteorii
ipraktycedziałalnościdydaktycznejzwiązanesąprzedewszystkim:
a)normydziałalności,
b)zasadydziałania,
c)prawidłowoścideterministyczneikorelacyjne.
Wzakresietychskładnikówmożliwajestwięźpoznawczapedagogikiogólnej
idydaktykiogólnej.
IV)Praktykapedagogicznaipraktykadydaktyczna(praktykaedukacyjna).
Praktykajestnierozłączniezwiązanaznaukamipedagogicznymi.Stanowi
źródłoproblemówpedagogicznych,sferęweryfikacjihipotezikoncepcjite-
oretycznych.Praktykadydaktycznajesttypowadlapraktykipedagogicznej,
doświadczeniazpraktykidydaktycznejstająsiędoświadczeniamiogólnope-
70
71
Zob.częśćnr2niniejszegotekstu.
Zob.częśćnr1niniejszegotekstu.
72
Por.E.Piotrowski,Transgresyjnepodejściedoprocesukształcenia.W:Wkręguedukacji,nauk
pedagogicznychikrajoznawstwa,red.E.Kameduła,I.Kuźniak,E.Piotrowski,WydziałStudiówEduka-
cyjnychUAM,Poznań2003.
73
W.Kojs,Dyfuzjawiedzynaukowejarozwójedukacjiidydaktykiogólnej.W:Dydaktykaogólna
inaukizniąwspółdziałające,red.J.Świrko-Pilipczuk,WydawcaZAPOL,Szczecin2007,s.47.
