Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
Z.Kwieciński,B.Śliwerski,Pedagogika.Podręcznikakademicki.T.2,Warszawa2003,ISBN83-01-14133-6,©byWNPWN2005
CzęśćI.Teoriewychowania
zajmujeokreślonąpozycjężyciową,tworzyswojąhistorię”
14
.Podejścietego
pedagogadoprocesuwychowaniałączysamorzutnąitwrcząaktywnośćjednostki
zczynnikamispołecznymijejżycia,ktrenadają„żywiołowipsychologicznemu”
właściwąformęuspołecznienia.PodobniejakF.Znaniecki,sensżyciawidział
wświeciekultury,ktrapodlegaprocesomnieustannegoodnawianiasięiodrastania
dziękim.in.procesomwychowawczymisamowychowawczym.
Jużniecoinnespojrzenienateorięwychowaniamożemyodczytaćwpracach
RomanyMiller,ktratakżesytuujejewnurciesocjologicznym.Jestonadlaniej
bowiemrefleksjąpedagogicznąwięziłączącychrozwjspołecznyzrozwojem
jednostkiwramachprocesw:socjalizacji–wychowania–psychoterapii.Zadaniem
takrozumianejteoriiwychowaniajestprzedewszystkim:
•
docieraniedooglnychprawidłowościcechującychproceswychowania,tj.do
jegozagadnień,ciągłości,dynamicznościidługotrwałości,
•
badanieprocesuwychowaniaijegowynikwwpowiązaniuzinnymiciągami
zmian,rozpoznawaniezależnościmiędzynimi,
•
umożliwieniezrozumieniaczynnikwograniczającychproceswychowania,
jakistanowiącychojegosile,
•
ustalaniegranicwpływupojedynczychwychowawcw,całejinstytucji
iśrodowiskanawychowankw.
Wychowanieniejestprocesemautonomicznym,aleprocesemuwikłanym
wspołecznewarunkiżyciajednostki,wbieghistorii,kultury,ktrysłużyzarwno
rozwojowijednostki,jakirozwojowispołecznemu.Funkcjąwychowaniajest
zapewnienieciągłościrozwojuspołecznegorozumianegojakowłączaniewy-
chowankwdokontynuowaniaiwzbogacaniadorobkukulturowegospołeczeństwa
orazprzygotowaniedlagospodarkinarodowejidopełnegouczestnictwawżyciu
społecznymodpowiedniowykształconychosb.R.Millerpojmujewychowanie
jako„światwsobie”,czylijako„światinterakcjiiwspłpracywychowawcw
iwychowankw,ktrejpodstawęstanowiwzajemnezaufanieizrozumienie,
zapewniającewłaściwekomunikowaniesięwtrakcierealizacjizadańwychowaw-
czych”
15
.Wychowaniejestzatemswoistegorodzaju„interwencjąwdialektyczny
związekczłowiekaiświataregulującąichwzajemnestosunkizapomocątwrczego
wspłdziałaniadotyczącegorozwojuspołeczeństwaijednostki”
16
.Wychowanie
cechujeciągłość,jedność,dynamicznośćidługotrwałość.Uspołecznienienatomiast
jestcelemsocjalizacjiiwychowania,najściślejpowiązanymzustrojemijego
ideologią,osiąganymprzezodpowiedniodobranetreściideologicznewykształcenia
oglnegoiczynneuczestnictwowżyciuspołecznym.
DoczynnikwdeterminującychproceswychowaniaR.Millerzalicza:
(1)socjalizację,(2)twrczego,refleksyjnego,samodzielnegoidociekliwego
14
Ibidem,s.136.
15
R.Miller,Socjalizacja...,op.cit.,s.120.
16
Ibidem,s.122.