Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
B.Jodłowska,Pedagogikasokratejska,Kraków2012
ISBN:978-83-7587-969-8,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2012
22
RozdziałI.Problemimetoda
żeniemożebyćzespołempoglądów,teorii,któremożnapoznaćwgotowej
postaci,znacznieważniejszajestbowiemsamapracaumysłowa,trud,ko-
niecznywzwiązkuzprocesemdochodzeniadoprawdy.Właśniewówczas
najczęściejmamiejsceprzemianamyślenia,wrazzktórąrównoleglepostępuje
wychowującaprzemianaduszy.Ruchmyślijestważny,anietylkojegowy-
nikczyuzyskanyargument.Niezawszeteżchodziorację,oostrośćwidzenia
problemów,aleważnejestto,byteprocesypostępowały,gdyżtylkowówczas
człowiekautentyczniesięuczy.Sokratejskiedialogiwłaśnietegodotycząitego
uczą:całkowitegozaangażowaniasięwprocesmyślowy,któryniewiadomo
dokądmożezaprowadzić,jakieprawdyodkryć,boczyjeżeliidziesiędrogą
nieodkrytą,nieprzetartąprzezkogośwcześniej,towiadomotaknaprawdędo-
kądnasonazaprowadzi?Czymożebyćwięcwcześniejwyznaczonyostateczny
celizaprojektowanaoptymalnadrogajegoosiągania,jakczynitomatematyk
rozwiązującyzadaniematematyczne?ChoćituodEinsteinawielesięzmie-
niłodopuszczasięprawdopodobieństwo,awięckoniecznośćwzięciapod
uwagęniepewności,któramożesięuwidocznićtylkowtrakciepostępującego
procesumyślowego.Jakwiemy,rzeczniedotyczyzerwaniazdeterminizmem,
alechodziocośgłębszego,cozawierasięwstosunkumiędzypodmiotem
aprzedmiotembadania.Jesttojednakjużdziświadomeinietrzebategoudo-
wadniać.Nienależywzwiązkuzpowyższymmniemać,żeniewartostawiać
celów,projektowaćdrogirozwiązaniaipróbowaćniąpodążać.Trzebajednak
zważaćnato,bykonsekwencjetechniczne,metodyczneniebyływażniejsze
niżprzemianamyślenia,ruchmyśli,któryjestdowodemposzukiwaniaprawdy
iuczeniasię.Takwidzęwstępniewarunki,którewydająsięważnewpedago-
gicznymspojrzeniunatekwestie,ważnedlabudowanejpedagogiki,wktórej
należyuwzględnićnastępująceproblemy:
JakmożliwejestdlaSokratesawychowanieijakajestjegoistota?
CzynapodstawieistniejĄcych,niebezpośrednichŹródełmyśli
sokratejskiej,zgodnychjednakwwielupodstawowychdlapeda-
gogikikwestiach,conapawanadziejĄ,możnabĘdziezbudować
pedagogikĘ,którĄtunazwiemypedagogikĄsokratejskĄ?
Jakajeststrukturapedagogikisokratejskiej?
Biorącpoduwagępowyższepytania,należyzauważyć,żemyśliowycho-
waniupozostająwścisłymzwiązkuzfilozofią.Próbującnaichpodstawiezbu-
dowaćwmiaręspójnyobrazpedagogikisokratejskiej,zakładamy,że:istnieje
możliwośćipotrzebawychowaniaprzedmiotupedagogiki.Zpewnościąnie
możebyćonokształceniemsprawnościczyprzekazywaniemumiejętności,
choćoczywiścietegorodzajuzabiegimusząbyćjakopomocnicze,aleconaj-
wyżejmogąuchodzićzaśrodekdocelulubjakiśetapwprocesiewychowania.
Istotawychowanianatomiastpoleganatym,żepozwalaonoczłowiekowiosiąg-